Farklı Coğrafi Koşullarda Yetişen Türk Safranının (Crocus sativus L.) Aroma Profilinin Belirlenmesi


Azarabadi N. (Yürütücü), Yatmaz H. A., Tepe T. K., Genç Yılmaz E., Tatlısu N. B., Alıcı N.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2024

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Eylül 2021
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2024

Proje Özeti

Bu araştırmada Türkiye'den alınan 2020 yılı hasadına ait safran numuneleri, farklı bölgelerden toplanmıştır. Karadeniz Bölgesi'nden alınan numuneler arasında Safranbolu-Kadıbükü köyü, Gümüşhane ve Düzce bulunmaktadır. Akdeniz Bölgesi'nden alınan numuneler arasında Mersin, Antalya-Korkuteli-Yeşilyayla köyü ve Antalya-Bucak-Burdur yer almaktadır. İç Anadolu Bölgesi'nden alınan numuneler ise Ankara-Polatlı ve EGKAEM tarafından sağlanmıştır. Bu numuneler farklı tarla yaşları ve kullanılan soğan türlerine sahiptir. Elde edilen sonuçlara göre proje kapsamında araştırılan safran numuneleri, yüksek saflık ve kalite standartlarına uygun bulunmuştur. Safran numunelerinin nem içeriği %7,42 ile %8,67 arasında değişirken, kuru madde içeriği %91,33 ile %92,58 arasında değişmektedir. Su aktivitesi değerleri 0,40 ile 0,46 arasında değişmektedir. Safran örneklerinin kül içeriği %6,34 ile %14,43 arasında değişirken, renk analizi sonuçlarına göre numunelerin Hue değerleri farklılık göstermektedir. Numunelerin renklendirme gücü ve nem içeriği arasında ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca numunelerde maya ve küf tespit edilmemiştir. Numunelerde toplam 150’de fazla aromatik bileşik tespit edilmiştir. Bunların başında 2,6,6-trimetil-1,3-siklohekzadien-1-karboksaldehit (safranal), 2,6,6-trimetil-4-hidroksikarboksaldehit-1-sikloheksen (HTCC), 3,5,5-trimetil-2-siklohekse-1-on (izoforon), 3-[(E)-but-1-enil]-2,4,4- trimetil-siklohekz-2-enol, dokozan, oktadekan vb. aromatık bileşikler gelmektedir. Safranın anti-fungal özelliklerinin, içerdiği polifenoller ve triterpenoidlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu özellikler, safran örneklerinden ergosterol tespit edilememesini açıklamaktadır.