Fiziksel İnaktif ve Pes Planuslu Çocuklarda (5–9 Yaş) MEDCİM Egzersiz Programının Geliştirilmesi ve Motor Beceri, Dil Beceri, Postür ile Ayak Biyomekaniği Üzerine Etkileri


Çimen .(Yürütücü), Erol E., Seyhan S., Karagözoğlu C., Alpüran Kocabıyık .

TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2025 - 2026

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı
  • Başlama Tarihi: Eylül 2025
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2026

Proje Özeti

Bu araştırma, 5–9 yaş arası pes planusa sahip ve fiziksel olarak inaktif çocuklarda MEDCİM (Medikal Cimnastik ve Ayak Kor Egzersizleri) programının geliştirilmesini ve bu programın motor beceriler, dil becerileri, postür ve ayak biyomekaniği üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çocukluk çağında artan telefon tablet kullanımına bağlı olarak fiziksel inaktivite ve aynı zamanda ayaklarda proprioseptif girdilerin azalması ve ayak arkının tam gelişimemesi (pes planus), ilerleyen yaşlarda postür bozuklukları, denge problemleri, motor beceri kayıpları ve sosyal-kognitif gelişimde geriliklerle ilişkilendirilmektedir. Bu bağlamda proje için geliştirilecek olan MEDCİM egzersizlerinin disiplinler arası ve çocukların ilgisini artıracak şekilde tasarlanacak ve  egzersizlerinin çok boyutlu etkilerini ortaya koymayı hedeflemektedir. Araştırma çok merkezli olarak yürütülecek ve güç analizi doğrultusunda 40 katılımcı çalışmaya dahil edilecektir. Katılımcıların postürleri 3D postür analizi, tablet/telefon ekran kullanım süresi, subtalar pronasyon açısı ölçümü, naviküler düşme testi, ekran kullanım süresi, fiziksel aktivite skalası (FAS) ve plantar basınç analizi gibi objektif yöntemlerle değerlendirilecektir. Motor beceriler Bruininks-Oseretsky Motor Becerileri Testi (BOT-2) ile; dil becerileri ise Türkçe Okul Çağı Dil Testi (TODİL), Ankara Artikülasyon Testi (AAT) ve diedokinetik değerlendirme bataryaları ile incelenecektir. Ayrıca ebeveynlerin çocuklarının MEDCİM egzersizlerine katılımları en az %70 istenilecektir ve MEDCİM egzersizleri sürecine katılımını artırmaya yönelik öz yeterlilik ölçekleri uygulanacaktır. MEDCİM programı haftada üç gün, toplam altı ay süreyle planlanacak olup, denge, esneklik, kuvvetlendirme ve proprioseptif becerilere yönelik uygulamalar içerecektir. Egzersizlerin etkinliği, ön ve son test ölçümleri ile takip edilecektir. Veriler SPSS 29 programı ile analiz edilerek normal dağılıma uygunluk durumuna göre Repeated Measures ANOVA veya Friedman testi kullanılacaktır. Projenin özgün değeri, MEDCİM programının başta motor beceri, dil gelişimi ve postür ve sonrasında ise fiziksel inaktivite ve ayak deformitelerinin çok boyutlu yönetimindeki etkinliğini ortaya koymasıdır. Çalışma, yalnızca fiziksel çıktılar değil; dil gelişimi, motivasyon, sosyal katılım ve ebeveyn farkındalığı boyutlarıyla da katkı sunarak literatürdeki boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Bu yönüyle, MEDCİM programının klinik protokollere entegre edilebilecek, sürdürülebilir ve uygulanabilir bir model olarak sağlık ve eğitim alanlarına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.