Akademik Veri Yönetim Sistemi
Özkalaycı Ö., Elbi H.(Yürütücü), Sarıkavak T.
TÜBİTAK Projesi, 2019 - 2023
GİRİŞ: Şizofreni ve bu spektrumdaki bozukluklar, kişinin kişilerarası ilişkilerden ve gerçeklerden uzaklaşmasına neden olan; algılamasını, düşünce sistemini, duygulanımını ve bilişsel işlevlerini bozabilen psikiyatrik bozukluklardır. Hastalıkların etyolojisiyle ilgili çalışmalarda, ciddi enfeksiyon ve otoimmun hastalıkların şizofreni riskini artırdığı bulunmuştur. Güncel yaklaşımlar, hastalığın etyolojisinde ve seyrinde immunolojik faktörlerin rol oynadığı yönündedir.
AMAÇ: Bu araştırma ilk-atak-psikoz hastalarının immunolojik temellerini araştırmak, semptom içeriği ve şiddeti ile ilişkisini saptamak ve prognostik açıdan öngördücü tarama amaçlı markerlerı belirlemek için planlanmıştır. İlk atak psikoz hastalarının; sağlıklı kontrol grubuna göre immunolojik farklılıklarının ortaya konması, bakılan immunolojik markerlarının belirti şiddeti açısından fark yaratıp yaratmadığının gözlemlenmesi, böylece sonra yapılacak olan aynı veya farklı hastalık gruplarının izlem ve daha kapsamlı araştırmaları için ön çalışma yapılması amaçlanmıştır.
YÖNTEM: Çalışmaya DSM-IV’e göre Ege Üniversitesi Acil Servisi’ne ya da Psikiyatri Polikliniğine başvuran ve Kısa Psikotik Bozukluk veya Şizofreniform Bozukluk tanısı alan 50 hasta ve 36 sağlıklı kontrol alınmıştır. Gönüllünün onamları alındıktan sonra tanısal doğrulama için SCID-1 yapılandırılmış görüşme uygulanmış, hastalık şiddeti açısından PANSS ve Kısa Psikiyatrik Değerlendirme Ölçeği uygulanmıştır. Görüşmelerden sonra çalışılacak immünolojik parametreler için kan alınmış, aynı saat içinde çalışılacak laboratuarlara ulaştırılmıştır.
BULGULAR: Hasta ve kontrol grubu arasında yaş, cinsiyet, eğitim süresi, çalışma durumu ve medeni hal açısından anlamlı fark saptanmamıştır. Hasta grubunun yaş ortalaması 32,78’dir, belirtilerin başlamasından tedavi başvurusuna kadar geçen süre ortalama 6 ay’dır, gelir düzeyi daha düşüktür. Ortalama PANSS Pozitif Belirtiler Altölçeği skoru 26,48; PANSS Negatif Belirtiler Altölçeği skoru 17,08; PANSS Genel Psikopatoloji Altölçeği skoru 49,06; PANSS Toplam skoru 92,32 ve Kısa Psikiyatrik Değerlendirme Ölçeği skoru 44,64’dir. İmmunolojik parametrelerden lökosit, nötrofil, monosit, CRP, C3 ve C4 düzeylerinin ve nötrofil/lenfosit oranının hastalarda sağlıklı kontrollere göre anlamlı şekilde yüksek olduğu görülmektedir.
SONUÇ: Çalışmamız, ilk-atak-psikoz hastalarıyla sağlıklı kontroller arasında immunolojik parametreler yönünden bazı anlamlı farklar saptamıştır. C3 ve C4 düzeyleri literatürle uyumlu olarak yapısal bir farklılığa işaret etmektedir. CRP ise alevlenme ile ilişkili olabilir.
Anahtar Kelimeler: İlk Atak Psikoz, Şizofreni, İmmunoloji