İNSANSIZ HAVA ARAÇLARININ KARGO DAĞITIMINDA YÖNETİMİ VE KULLANIMI


Creative Commons License

Süzen E., Seri İ. H.

TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, vol.17, no.66, pp.149-154, 2025 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Günümüzün gelişen teknolojisi ile birlikte, teknolojinin her alanda olduğu gibi lojistik sektöründe de devrim yaratan insansız hava araçları (İHA), kargo dağıtımında etkin bir rol oynamaya başlamış ve bu ivme ile devam etmektedir. İHA'lar, hızlı ve etkin teslimat imkanı sunarak bilhassa acil teslimat gönderilerinde büyük avantaj sağlamaktadır. Maliyetler bir hayli azaltan operasyonları, ulaşım ve erişim kolaylığı ve yeşil karbon ayak izi çevre dostu yapıları sayesinde geleneksel ürün sevki / taşıma yöntemlerine pozitif alternatif oluşturmaktadır. Bu makale ile, İHA’ların kargo taşımacılığı ve dağıtımındaki avantajları, karşılaşılan zorluklar, farklı sektörler ve farklı hizmet branşlarındaki uygulama alanları ve geleceğe dair potansiyel kullanım senaryoları ele alınacaktır. İHA' ların kullanım alanları her geçen gün ile birlikte hemen her sektöre temas ettiği gibi, e-ticaret, sağlık ve tıbbi hizmetleri, acil olay ve durum yardımı, askeri lojistik ve şehir yerleşimi dışındaki bölgelere erişim gibi geniş bir yelpazeyle yayılımını sürdürmektedir. Bu sektörel dağılımı ile birlikte, hukuki düzenlemeler, güvenlik endişeleri, teknolojik kısıtlamalar, iklim / yer şekilleri ve hava koşullarına bağlılık gibi çeşitli zorluklar bu teknolojinin tam potansiyeline ulaşmasını olumsuz anlamda etkileyebilmektedir. Yakın gelecekte, yapay zeka ve 5G teknolojisi ile entegre edilen İHA teknolojilerinin daha otonom (tamamen insan müdahalesi olmaksızın veya yarı insan müdahalesi ile) ve güvenli hale gelmesi beklenmektedir. Şehir yerleşimi bölgelerinde özel drone hava koridorlarının oluşturulması ve blok zinciri destekli takip sistemlerinin geliştirilmesi ile güvenli teslimat operasyon ve olgularının daha verimli hale gelmesi öngörülmektedir. Sonuç itibariyle, insansız hava araçları lojistik sektöründe önemli bir dönüşüm olanağı oluşturmaktadır. Düzenleyici kurumlar ve özel sektör iş birlikleri sayesinde, bu teknoloji daha yaygın bir şekilde benimsenerek kargo taşımacılığında devrim niteliğinde bir değişim yaratma potansiyelini üzerinde barındırıyor(Günay, 2023). İHA’ ların sürdürülebilir lojistik çözümleri sunması, yeşil lojistik uygulamalarını teşvik ederek çevresel etkileri minimize etme potansiyeli de düşünüldüğünde ayrı bir önem atfediyor.