Tekerlekli Sandalye Basketbol Bölgesel Liginde Oynayan Sporcularda Depresyon ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki


Filazoğlu Çokluk G., Kırımoğlu H.

Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, cilt.13, sa.ek, ss.54-62, 2011 (TRDizin)

Özet

Bu  araştırma, tekerlekli  sandalye  basketbol  bölgesel  liginde  oynayan  sporcuların  yaşam  kalitesi  düzeylerinin bazı değişkenler (cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, meslek, sahip oldukları kardeş sayısı, engellik düzeyleri ve engellerinin oluşma zamanları) açısından incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tarama modelindeki bu araştırmanın evrenini, Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu bünyesinde 2010-2011 sezonunda Tekerlekli Sandalye Basketbol Bölgesel Ligde A, B, C, D ve E gruplarında mücadele eden toplam 37 takımın sporcusu oluşturmuştur.  Araştırmanın örneklemini ise bu evrenden tesadüfî örneklem yöntemiyle seçilen 18 takımdan 224 sporcu oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu ve “Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe Ulusal KısaFormu (WHOQOL-BREF TR)” kullanılmıştır. Verilerin analizinde, ikili küme karşılaştırmaları için t testi; üç veya daha fazla küme karşılaştırmaları için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. ANOVA sonucu anlamlı bulunan farklılıkların kaynağını belirlemek üzere Tukey HSD çoklu karşılaştırma testi kullanılmış olup anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır.Araştırma bulgularına göre, tekerlekli sandalye basketbol bölgesel liginde oynayan sporcuların yaşam kalitelerini belirlemek için kullanılan WHOQOL-BREF (TR) ölçeğialanlarından aldıkları puan ortalamalarının cinsiyet,  yaş,  engellik  düzeyleri  ve  engellerinin  oluşma  zamanları  değişkenine  göre  anlamlı  düzeyde  farklılaşmadığı (P>0.05); eğitim düzeyi, sahip oldukları kardeş sayısı ve meslek değişkenine göre ise anlamlı düzeyde farklılıklar olduğu tespit edilmiştir (P<0.05). Sonuç olarak, araştırmanın örneklemini oluşturan grubun cinsiyet, yaş, engellilik düzeyi ve engellerinin oluşma zamanlarına göre bedensel, ruhsal, sosyal ve çevresel alan ile algıladıkları yaşam kalitesi düzeylerinin benzer özellikler gösterdiğini; üniversite mezunu olanların ilköğretim mezunu olanlara göre, kardeş sayısı az olanların çok olanlara göre, memur ve öğrenci olanların işsiz olanlara göre çevresel alan ile algıladıkları yaşam kalitesi düzeylerinin daha yüksek olduğunu ve yine öğrenci olanların işsiz olanlara göre bedensel alan ile algıladıkları yaşam kalitesi düzeylerinin daha yüksek olduğunu söylememiz mümkündür.