ICFAR 2025, Konya, Türkiye, 25 Eylül - 26 Ekim 2025, ss.62, (Özet Bildiri)
Dijital Yayın Platformlarının Sinema Salonları Üzerindeki Etkisi:
Dönüşüm, Rekabet ve Birlikte Varoluş Olasılığı
Kemal Çipe 1*
1 Radyo Televizyon ve Sinema / Güzel Sanatlar Fakültesi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Türkiye
*akcipe@gelisim.edu.tr
Özet – Son yıllarda dijital televizyon platformlarının yükselişi, geleneksel sinema salonlarının geleceği
üzerine önemli tartışmaları gündeme getirmiştir. Netflix, Amazon Prime, Disney+ ve BluTV gibi dijital
yayın servisleri, film izleme alışkanlıklarını köklü bir biçimde dönüştürerek sinema filmlerini dijital ortama
taşımış ve izleyicilere anlık erişim imkanı sunmuştur. Özellikle COVID-19 pandemisi süreciyle birlikte
bireylerin ev konforunda yeni yapımlara ulaşmayı tercih etmeleri, bu dönüşümü daha da hızlandırmıştır.
Pandemi sonrası dönemde dijital platformlar, yalnızca içerik sunan aracı kuruluşlar olmanın ötesine geçerek
özgün yapımlar üretmeye ve prestijli festival filmlerine ev sahipliği yapmaya başlamışlardır. Bu durum
"vizyon filmi" kavramının yeniden tanımlanmasına ve sinema endüstrisinin üretim ve dağıtım
stratejilerinde köklü değişikliklere neden olmuştur. Günümüzde dijital televizyon platformları yalnızca bir
alternatif mecra değil, başlı başına bir sinema deneyimi sunan bağımsız bir alan haline gelmiştir. Dijital
platformlar, düşük maliyet, yüksek erişilebilirlik ve zaman esnekliği gibi avantajlar sayesinde geniş izleyici
kitlelerine ulaşırken geleneksel sinema salonları, büyük perde deneyimi, kolektif izleme ortamı ve nostaljik
bağlamda izleyicilere farklı bir tatmin sunmaktadır. Ancak dijital platformların orijinal içerik üretimi ve
vizyon filmleriyle eş zamanlı yayın politikaları, sinema salonlarının izleyici kaybı yaşamasına neden
olmuştur. Bu çerçevede, dijitalleşmenin sinema salonlarını tamamen ortadan kaldıracağı yönündeki
görüşler tartışmalı olup, sinema salonlarının sürdürülebilirliği deneyim temelli bir yeniden konumlanma ve
yenilikçi yaklaşımlarla mümkün olabilecektir. Geleneksel sinema salonlarının varlığını sürdürebilmesi için
teknolojik yenilikler ve değişen izleyici beklentileri doğrultusunda, deneyimi merkeze alan bir dönüşüm
sürecine girmeleri gerekmektedir. Sonuç olarak, dijital televizyon platformları, sinema salonları için
yalnızca bir tehdit değil aynı zamanda dönüşüm ve yeniden yapılanma için önemli bir fırsat sunmaktadır.
Gelecekte bu iki yapının dengesi, izleyici tercihleri, teknolojik gelişmeler ve içerik üretim stratejileri
doğrultusunda şekillenecektir.
Anahtar Kelimeler – Dijitalleşme, Dijital Televizyon, Geleneksel Sinema, İzleyici Alışkanlıkları, Medya Dönüşümü