Kentsel Yaşamda Tipografik Oluşumlar: Kamusal Dış Mekânlarda Tipografik Elemanların Kullanımı ve Etkileri Üzerine Bir İnceleme


Creative Commons License

Özkan İ. F.

ART&DESIGN-2021 INTERNATIONAL CONGRESS ON ART AND DESIGN RESEARCH AND EXHIBITION, Niğde, Turkey, 21 - 22 June 2021, vol.1, no.1, pp.21-22

  • Publication Type: Conference Paper / Summary Text
  • Volume: 1
  • City: Niğde
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.21-22
  • Istanbul Gelisim University Affiliated: Yes

Abstract

Günümüzde çeşitli kültürleri içerisinde bir arada barındıran ve gittikçe büyüyen kent yapılarını daha anlaşılabilir hale getirmek adına kullanılan tasarım kavramı, kentsel yaşamda, özellikle kamusal dış mekânlarda, daha etkileşimli alanlar yaratabilmek için önemli bir rol oynamaktadır. Tipografi ise, tasarım alanının ayrılmaz elemanı haline geldiğinden beri, insanların mekân ile olan ilişkilerini iyileştirmek, etkileşimlerini çoğaltmak ve hayatı basitleştirmek için mekân tasarımlarının bir parçası haline gelmiştir. Mekânlarda kullanılan tipografik elemanlar, diğer değişken unsurlardan bağımsız olarak, mekânsal deneyim ve tanıdıklık algısı yaratmada, mekân seçimlerinde, etkileşim biçimlerinde ve mekâna bağlı kalma psikolojisinde etkili rol oynamaktadır.

İnsanlar kent ile birlikte evrimleşen bir ortak yaşam kültürü içinde yer almaktadırlar. Bu bağlamda, çalışmanın birinci bölümünde kent bünyesinde, insanların maddi veya manevi tüm değerlerinin ortak bir paydada buluşması ile bu buluşmanın insan davranış ve düşüncelerini etkileyen sosyal varlığa dönüşümü incelenmektedir. İkinci bölümde, Lefebvre'nin ‘toplumsal bir ürün olarak mekân’ anlayışından yola çıkarak, mekânın fiziksel ve zihinsel olguları arasındaki ilişkilerin toplumsal boyutlar üzerindeki bağlamları incelenmektedir. Üçüncü bölümde ise, tipografinin rasyonel ve işlevsel özelliklerinin kamusal dış mekânlarda kullanımı ve bu kullanımın mekân-insan arasındaki iletişimi ve etkileşimi morfolojik açıdan nasıl etkileyebileceği tartışılmaktadır.

Kentler büyüdükçe, azalan insan ilişkilerinin getirdiği bireyselleşmeden kurtulmak ve insanların daha fazla etkileşim içerisinde bulunmalarını sağlamak için özellikle kamusal dış alanlarda çeşitli tasarımsal değişkenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Böylelikle bu çalışma, hem mekânların daha aktif kullanım oranlarına erişmesi hem de mekânlarda bulunan insanların birbirleri ve mekânın kendisi ile olan iletişimi güçlendirme açısından tipografinin iletişim gününü kullanan yeni tasarımsal alternatifler sunan bir öneri niteliğindedir.