The Journal of Kesit Academy, cilt.11, sa.44, ss.43-73, 2025 (Hakemli Dergi)
Bu
çalışma, İstanbul’un Avcılar ilçesinde yer alan Ambarlı Köyiçi yerleşiminin
mekânsal iyileştirilmesine yönelik stratejilerin, mimarlık bölümü diploma
projeleri üzerinden değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Araştırmada, 2025 bahar
döneminde yürütülen diploma stüdyosundaki projelerden, belirli kriterlere göre
seçilen dokuz proje analiz edilmiştir. Yöntem olarak, mevcut literatür ve
benzer ölçekli projelerden türetilen altı değerlendirme kriteri doğrultusunda
(çok ölçekli analiz, kamusal alan sürekliliği, kimlik ve kültürel uyum, sosyal
mekân kurgusu, iklim ve çevreye duyarlı tasarım, bina kütlesi ve sokak
ilişkisi) gözlemsel değerlendirmeye dayalı nitel bir analiz
gerçekleştirilmiştir. Bulgular, diploma stüdyosu projelerinin yalnızca bir
akademik tasarım süreci olmadığını, aynı zamanda yerel yönetimlerin mekânsal
politika geliştirme süreçlerine yön verebilecek somut ve uygulanabilir
stratejiler ürettiğini göstermektedir. Özellikle kamusal alan sürekliliği ve
çok ölçekli planlama kriterlerinde yüksek başarı düzeyine ulaşılmış, buna
karşın iklim ve çevresel duyarlılık kriterinde göreli bir zayıflık
gözlenmiştir. Çalışma ayrıca, danışman gözlemlerine dayalı değerlendirmenin
getirdiği sınırlılıkları tartışmakta ve gelecekteki çalışmalarda çoklu
değerlendirme yaklaşımlarının kullanılmasına yönelik öneriler sunmaktadır.
Sonuç olarak, bu araştırma, mimarlık eğitiminden elde edilen çıktılar
aracılığıyla sürdürülebilir dönüşüm politikalarına katkı sağlayabilecek bir
model önermekte; kuramsal çerçeveyi, pratik tasarım süreciyle bütünleştirerek
yerel yönetimler için uygulanabilir bir referans seti ortaya koymaktadır.
This
study aims to evaluate the strategies for the spatial improvement of Ambarlı
Köyiçi, located in the Avcılar district of Istanbul, through architecture
graduation projects. The research analyzes nine selected student projects
developed during the 2025 spring semester studio, chosen based on specific
academic criteria. Methodologically, a qualitative analysis was conducted using
six evaluation criteria derived from relevant literature and precedent
projects: multi-scalar analysis, continuity of public space, identity and
cultural integration, social space configuration, climate- and
environment-responsive design, and building mass and street relationship. The
findings indicate that graduation studio projects serve not only as academic
design exercises but also as valuable tools for generating applicable and
strategic ideas for local governments. The projects demonstrated particularly
strong performance in the areas of multi-scalar analysis and public space
continuity, while climate and environmental sensitivity emerged as a relatively
weaker aspect. The study also acknowledges the methodological limitations, such
as potential selection bias and reliance on instructor's observational
evaluations, and proposes the use of multi-evaluator frameworks for future research.
Ultimately, this study offers a model that contributes to sustainable urban
transformation policies through architectural education outputs and provides a
practice-oriented reference framework by integrating theoretical foundations
with design-based processes for local authorities.