Akademik Hassasiyetler, cilt.7, sa.14, ss.215-242, 2020 (Hakemli Dergi)
Demokratik barış teorisi, demokrasilerin birbirleriyle savaşma eğiliminde
olmadıklarını öne sürmektedir. Demokrasi ve barış arasındaki nedensel ilişkiyi
sorgulayan kimi çalışmalar ise demokrasilerin savaşa en az demokrasi-dışı rejimler
kadar yatkın olduğunu öne sürmektedir. Demokratik barış teorisine yönelik eleştirel
çalışmaların aksine, bu çalışma demokrasilerin barışçıl dış politikaya yatkın olduğu
argümanını destekleyen bir yaklaşım sunmaktadır. Çalışma demokrasilerin
barışçıllığını „‟oyun-teorik‟‟ araçların yanı sıra „‟evrim‟‟ literatüründe önemli yer
tutan bazı kavramlardan da yararlanılan bir metodoloji çerçevesinde
tartışmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın ilk bölümü iki farklı rejim tipinin
(demokrasiler ve demokrasi-dışı rejimler) rasyonalite anlayışına, belirsizlik
karşısındaki tutumlarına ve karar-yapımı mekanizmalarının potansiyel hataların
giderilmesine ne ölçüde izin verdiğine odaklanmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümü
ise demokrasilerin demokrasi-dışı rejimler karşısındaki avantajlarına rağmen
uluslararası sistemde kendisine alternatif olan rejimler karşısında niçin baskın
konumda olamadığını tartışmaktadır. Bu doğrultuda çalışma demokrasi-dışı
rejimlerin ortak tehdit algısı, coğrafi uzaklık, statüko memnuniyeti ve her zaman
saldırgan bir strateji izlemenin yüksek maliyetlere yol açması gibi çeşitli dışsal
sebeplerden dolayı demokrasileri; demokrasilerin ise rakiplerine karşı
caydırıcılıklarını sürdürebilmek için demokrasi-dışı rejimleri taklit etmesi konusunu
ele almaktadır. Çalışma hem demokrasilerin barışçıllığını sorgulayan yaklaşımlara
yanıt niteliğinde bazı ampirik ve teorik karşı-argümanlar öne sürmekte hem de
demokratik barış teorisinin geçerliliğini destekleyici nitelikteki argümanları
sistematik bir çerçevede gözden geçirmektedir.
Democratic peace theory posits that democracies are not disposed to fight
each other. Some critics of democratic peace theory questioning the causal relationship between democracy and peace argue that democracies are as „‟warprone‟‟ as non-democracies. Contrary to criticism of democratic peace theory, this
article suggests an approach supporting the argument of predisposition of
democracies towards a peaceful foreign policy. The article discusses peacefulness of
democracies within the frame of a methodological approach including some guiding
concepts borrowed from „‟evolutionary‟‟ literature as well as „‟game-theoretical‟‟
tools. In this context, first section of the article focuses on two different types of
regime‟s (democracies and non-democracies) understanding of rationality, their
attitude towards „‟uncertainty‟‟ and the extent to which their decision-making
mechanism enabling potential mistakes to be resolved. Second section of the article
discusses why democracies are not able to dominate their alternative regimes in the
international system although they have several advantages over non-democracies.
The article therefore attempts to address both the issue of non-democracies
imitating democracies by reason of various external factors such as common
perception of threats, geographical distance, being satisfaction with the status quo
and high costs of following an aggressive strategy continuously, as well as
democracies imitating non democracies in order to maintain their deterrence
against their opponents. The article both suggests some empirical and theoretical
counter-arguments in response to approaches that question the peacefulness of
democracies, and systematically reviews the arguments that support the validity of
democratic peace theory