Avrasya 7th International Conference on Social Sciences March10-12, 2023 - Budapest, Budapest, Macaristan, 18 - 19 Mart 2023, ss.92-93, (Özet Bildiri)
Bir dili öğrenmek o dilin kültürünü öğrenmek ile başlar. Kültürün ise en temel unsurlarından
biri dil ve o dilin kullanıldığı çevredir. Bu açıdan Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde
kullanılan materyallerin hedef dilin çevresel ve kültürel özelliklerini yansıtması dil öğretimi
açısından oldukça önemlidir. Bu önem bağlamında çalışmanın amacı Türkçeyi yabancı dil
olarak öğrenen öğrencilerin anlama becerisini geliştirmesinde kısa hikâyelerdeki mekân
unsurunun uygulamalı etkisini incelemektir. İncelemede edebi metinler içerisindeki farklı
mekân unsurlarının okuma becerisi ve kültür aktarım seviyesini etkileme oranını arttırmak
amaçlanmıştır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde edebi türlerden kısa öykünün tercih
edilmesinin sebebi, edebi etkinliklerde yapısalcı bir anlayış çerçevesinde öğrencilerin aktif
kılınarak hedef dilin öğretiminde tamamlayıcı, bütünleştirici ve yaratıcı konumda olmasıdır.
Etkinliklerde aynı zamanda Türk edebiyatındaki değerli öyküler B2 seviyesinde uzman görüşü
alınarak sadeleştirilmiş ve etkinlikler sadeleştirilmiş metinler üzerinden işlenmiştir. Çalışmada
işlenen metinlerin okuma becerisini arttırması için öncesinde görselleştirilmiş sözlük
çalışmasıyla anlam desteklenmiştir. Aynı zamanda AOBM(2020) deki kısa öykü üzerinden
Türkçenin yabancı dil olarak öğretim kazanımları incelenmiş ve çalışmaya bu bağlamda yön
vermiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden gerçek deneme modelinin son test
kontrol gruplu deney deseninden faydalanılmıştır. Çalışma grubu İstanbul Gelişim Üniversitesi
B2 seviyesindeki Türkçe Hazırlık öğrencilerinden oluşmaktadır. Çalışma süreci 7 haftadır. Veri
toplama aracı olarak ‘’Anlama Becerisini Ölçen Bir Başarı Testi’’ ve çalışmanın uygulama
basamağında kullanılmış olan ‘’Mekân Temelli Okuma Etkinlikleri’’ ve ‘’Etkinlik Sonu
Anketi’’ kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analiz edilmesinde SPSS 22 programından
yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre kısa öykülerden tasarlanan mekân
odaklı ders içi etkinlikler ile yapılan Türkçe öğretiminde okuma becerisi üzerinde anlamlı bir
fark yarattığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Kısa Öykü, Çevre-Kültür Etkileşimi, Türkçenin Yabancı Dil Olarak
Öğretimi, Okuma Becerisi