Akademik Veri Yönetim Sistemi
8. Uluslararası Katılımlı Ulusal Disiplinlerarası Erken Çocuklukta Müdahale Kongresi, Eskişehir, Türkiye, 24 - 27 Nisan 2025, ss.268, (Özet Bildiri)
Çocukların gelişim potansiyelleri; ebeveyn bakımı, bakım verenlerde çevresel destek, sosyal, ekonomik, politik ve kültürel faktörler olmak üzere çeşitli faktörlerden etkilenmektedir. Özel gereksinimi olan çocukların ailelerinin güçlendirilmesi hem çocuğun hem de ailenin iyilik hâli açısından kritik bir öneme sahiptir. Çocukların gelişim süreçlerinde ailenin rolü büyük olduğundan, bu alandaki müdahalelerin sistematik olarak incelenmesi, etkili uygulamaların belirlenmesine katkı sağlayacaktır. Buradan yola çıkarak, araştırmanın amacı erken çocukluk döneminde olan özel gereksinimli çocukların ailelerinin güçlendirilmesi için tasarlanmış müdahaleler üzerine yapılan araştırmaları sistematik olarak gözden geçirmektir. Bu derleme, sistematik incelemeler ve meta-analizler için tercih edilen raporlama öğeleri (PRISMA) kılavuzlarına uygun olarak tasarlanmış, deneysel modelde olan araştırmalar incelenmiştir. Yedi veri tabanında (ERIC, PsycINFO, PsycARTICLES (EBSCO), Scopus, Web of Science, PubMed, TR Dizin) sistematik aramalar yapılarak yayın tarihi son on yıl olan, Türkçe ve İngilizce dillerinde yazılmış, hakemli bir dergide yayınlanmış makaleler incelenmiştir. İncelemede cinsiyet, etnik köken, gelişimsel yetenek veya sosyo-ekonomik duruma bakılmaksızın erken çocukluk dönemindeki çocukların dahil edildiği çalışmalar kullanılmış; kurum veya ev ortamlarında (okul, ev, rehabilitasyon merkezi vb.) gerçekleştirilen araştırmalar dahil edilmiştir. Çalışmalardan katılımcı özellikleri, müdahalenin türü, müdahale süresi, ölçüm araçları, bulgular sistematik olarak toplanarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarının, gelecekte yapılacak müdahalelerin tasarım ve değerlendirme süreçlerine rehberlik edeceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Özel gereksinimli çocuklar, aile güçlendirmesi, aile güçlendirmesi müdahaleleri, sistematik derleme.