6. ULUSLARARASI SOSYAL BEŞERİ VE EĞİTİM BİLİMLERİ KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 23 - 24 Nisan 2020, ss.72-85
Bu çalışmada, Empresyonizm’den Kübizm sanat akımına kadar olan sürecin resim yüzeyi bağlamında
gelişen ve değişen boyutları örnekler ilişkilendirilerek değerlendirilmiştir. Süreçte var olan Puantilizm, Sembolizm, Fovizm, Soyut Dışavurumculuk akımları ele alınmıştır. Resim sanatında yüzeydeki etkiler, uzun yıllar
boyunca; sadece nesnelerin gerçek görüntüsü ile ele alınmaktaydı. Yani ressam, eşyanın yüzey dokusunu çoğu
zaman, aslına uygun bir şekilde boyamak için yapmıştır. Bu, natüralist anlayıştır. Natüralist anlayışta, her şey
doğada olduğu gibi, insan gözünün gördüğü biçimde betimlenmekteydi. 18. yüzyıl ve sonrasında, her türlü alana etkisini yansıtacak bilimsel değişme ve gelişmeler olmuştur. Özellikle, fotoğraf makinesinin icadı, sanatsal
uygulamalarda önemli değişim ve gelişimlerin yaşanmasını sağlamıştır. Birçok sanatçı bu yenilikten etkilenmiştir. Böylece, doğaya yeni ve farklı gözle bakılmaya başlanmıştır. Natüralist anlayıştan uzak olan çalışma
kapsamında ele alınan süreçteki akımlar; teknik ve mekanik çağın gelişimi, savaşlar vs. gibi yaşananlardan
etkilenmiş, adeta akımların çıkış noktası olmuşlardır. Bazen de sadece duygular ön plana çıkarılmak istenmiştir. Akımlar, her ne kadar birbirlerine tepki niteliğinde ortaya çıksalar da aslında birbirlerinden beslenmişlerdir.
Sanatçılar yaşamda deneyimlediklerine kayıtsız kalamamış, hissettiklerini değişik yüzey uygulamalarıyla ifade etmişlerdir. Bu uygulamalar; bazen hızlı fırça darbeleri, bazen kolaj, bazen de gerçeklikten uzak soyutlama
teknikleriyle kendini göstermiştir. Yüzey uygulamalarındaki bu değişen boyut, daha sonraki akımların ya da
bireysel uygulamaların özgürleştirilmesinde önemli bir yere sahip olmuştur.