Gerede Araştırmaları ve Halk Kültürü Sempozyumu, Bolu, Türkiye, 3 - 05 Kasım 2023
Türk Denizciliği ve Gerede Gemisi
Ramazan AÇIKGÖZ 1
1
İstanbul Gelişim Meslek Yüksek Okulu, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Avcılar,
İstanbul
ÖZ
Türkiye; dünya
coğrafyasının en stratejik ve jeopolitik bir bölgede bulunmasının yanında, en
güzel girintili ve çıkıntılı kıyılara sahiptir. Ülkemizin bu konumu ve durumu
itibarıyla da Türkiye Cumhuriyeti, gemilerin yükleme ve boşaltma yaptıkları
limanları olan bir liman devleti, girintili ve çıkıntılı kıyıları ile bir kıyı
devleti ve denizlerimizle beraber dünya denizlerinde şanlı bayrağımızı
dolaştıran gemileriyle de bir bayrak devletidir. Şanlı Barbaros ve Turgutların torunları ve
aynı zamanda Köroğlu’nun torunlarının yaşadığı şehir olan Gerede’nin denizcilik
ve denizcilik tarihimizdeki yeri ve önemi çalışma ile vurgulanmıştır.
Ülkemizde 1999 yılında 17 Ağustos ve 12 Kasım tarihlerinde
yaşanan elim depremlerde Bolu ili çok etkilenmiştir. Depremin neden olduğu
olumsuz koşullardan Bolu ilinde en çok etkilenen ilçe Düzce olmuştur. Bu
itibarla depremin etkilerinin azaltılması amacıyla 09.12.1999 tarihinde Düzce,
Bolu’dan koparılarak il olmuştur. 09.12.1999 tarihinden itibaren de Düzce’nin
il olmasıyla Bolu’nun denize açılan kapısı olan Akçakoca ilçesi, Düzce ilinin
sınırları içinde kalmıştır. Bu tarihten itibaren de Bolu ili, denizde kıyısı
olmayan bir il konumuna düşmüştür. Halen Batı Karadeniz bölgesinde denizle
kıyısı da bulunmayan şirin Bolu şehrinin Gerede ilçesinin Türk denizciliğindeki
yeri çalışmada ortaya konulmuştur. Uluslararası Deniz Hukuku Sözleşmesi(UNCLOS)
ve Denizcilik Örgütü’ne (IMO) göre bir bayrak devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne
ait GEREDE isimli bir gemi dünya denizlerinde Türk bayrağını dolaştırdığı gibi
Bolu’nun şirin ilçesi olan GEREDE’nin ismini geminin her iki
bordasında(sancak-iskele) ve geminin pupasında taşımıştır. Bu şehrimizin dünya
denizlerinde ve limanlarında ilçemizin tanınmasını sağlamıştır. Gemilere
geleneksel olarak genellikle bayan isimleri konmakta iken dünya denizlerinde
Türk bayrağını taşıyan GEREDE isimli gemiye Bolu’nun ilçesi Gerede’nin isminin
verilmesi nedenleri ortaya konmuştur.
GEREDE isimli bir geminin dünya denizlerinde Gerede
ilçesinin ismini taşıması Türk denizcilik tarihi ile Bolu ili, Gerede ilçesinin
tarihi ve Gerede halkı açısından önem taşımaktadır.
Anahtar
Kelimeler: Gerede, Gemi, Bolu, Denizcilik