Akademik Veri Yönetim Sistemi
ICAFR’23 10. Uluslararası Muhasebe Ve Finans Araştırmaları Kongresi, Çorum, Türkiye, 14 - 16 Eylül 2023, cilt.1, sa.1, ss.101-102
Davranışsal muhasebe çerçevesinde finansal kararların verilmesinde finansal tutumlarının üzerinde finansal kaygının
etkisinin incelenmesi için anket veri seti oluşturulmasına dair bir çalışma yapılmıştır. Çalışmanın amacı, finansal
karar, finansal kaygı ve finansal tutum kavramlarının birbirleriyle ilişkisini incelemek üzere dizayn edilmiş sayısal
verilere dayandırılarak yapılan bir çalışmadır. Bu çalışma için anket yöntemi belirlenmiştir. Literatür incelemesinde
araştırma amacına uygun, uygulamada kullanılabilecek bir ölçeğe rastlanmamıştır. Bu sebeple bu çalışmada literatüre
kazandırılmak üzere ‘Finansal Kaygı, Finansal Tutum ve Finansal Karar Süreci Anketi’ oluşturulması hedeflenmiştir.
Bundan dolayıdır ki literatürün bilgi arşivine kazandırılmak amacıyla böyle bir çalışmaya gereksinim duyulacağı
öngörülmüştür.
Çalışmanın uygulama alanı olarak mali müşavirler düşünülmüştür. Türkiye genelinde mali müşavirlik mesleğini icra
eden mali müşavirlerin finansal kararlar verirken, karar süreçlerinde finansal kaygı kavramının davranışlara etkisi
incelenmesi için literatür taraması ve kişilerle görüşmeler yapılarak ifadeler not edilmiştir. Bu anket çalışmasında
Türkiye genelinde faaliyette bulunan ve mali müşavirlik mesleğini icra eden bireyler üzerinde muhasebe ve davranış
konusunun birlikte incelenmesi istenmiştir.
Anketin birinci bölümünde, katılımcıların sosyodemografik özeliklerine ilişkin 5 soru; ikinci bölümde, finansal tutum,
finansal kaygı ve karar verme süreçlerine ilişkin 43 ifade bulunmaktadır. Anket ifadeleri hazırlanırken üç ana başlık
altında yer alan alt başlıklar çerçevesinde oluşturulmuştur. Karar verme sürecinde yer alan ifadeler hazırlanırken karar
verme sürecinin 8 aşaması, finansal tutum ile ilgili ifadeler hazırlanırken (duygusal, zihinsel ve bilişsel faktörler) ve
finansal kaygı ile ilgili ifadeler ise (risk ve belirsizlik) kavramları çerçevesinde hazırlanmıştır. 5’li likert ölçeği
kullanılarak katılımcılardan ifadelere 1 (Hiç Katılmıyorum) ile 5 (Tamamen Katılıyorum) puan aralığında
değerlendirmede bulunması istenmiştir.
Anket soruları oluşturulurken; tez danışmanından konuya uygunluğu açısından sorular hakkında genel görüş
istenmiştir. Uzman Görüşü (Kapsam Geçerliği) kapsamında madde havuzunda yer alan maddeler, tez danışmanının
görüşüne sunularak maddelerin öncelikle kapsam geçerliliği sağlanmaya çalışılmıştır. Tez danışmanının görüşleri
doğrultusunda taslak maddeler bir ön elemeye tabi tutularak madde sayısı 43 ifadeye düşürülmüştür. Söz konusu
havuzdaki ifadeler, araştırmacı ve tez danışmanı tarafından literatürdeki kavramsal çerçeve, çalışmanın amaç ve yazar
tarafından belirlenen hipotezler doğrultusunda derlenerek anket çalışması veri seti oluşturulmuştur. Anketin geçerlilik
güvenilirlik testi, yapı geçerliliğini ortaya koymak için faktör analizi, KMO testi, bartlett testi sonuçlarına bakılmıştır.
Analiz sonuçlarının tasarlanan ‘Finansal Kaygı, Finansal Tutum ve Finansal Karar Süreci Anketi’ olarak literatüre
kazandırılmış ve mali müşavirlerin internet ortamı üzerinden anket doldurmaları sağlanmıştır