Bolu Araştırmaları ve Halk Kültürü Sempozyumu, Bolu, Türkiye, 16 - 19 Ekim 2025, cilt.1, ss.8, (Özet Bildiri)
Dünya denizcilik
tarihinde Türkiye’nin gerek coğrafi konumu ve gerekse dünya denizciliğine
etkileri ile jeopolitik bir yeri bulunmaktadır. Üç tarafı denizlerle çevrili
ülkemiz, bu konumu ve hükümranlık hakları dolayısıyla bir kıyı devleti olarak
yetki ve sorumluluklarının yanında, kıyılarında inşa edilen ve kamu yararına
hizmet için kullanılan limanları ile de; başka bayrak altında limanlarına
yapılan taşımacılıkta, yabancı bayraklı gemileri denetleme yetkisi bulunan bir
liman devleti ve aynı zamanda dünya denizlerinde bayrağını taşıdığı gemileri
bulunan bir bayrak devleti olarak yetki ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bu
çalışma ile Bolu ilimizin bir denizci devlet olarak ülkemiz tarihindeki yeri ve
önemi vurgulanacaktır.
Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk; denizciliği sadece
bir ulaştırma konusu değil, ekonominin temel dayanağı olduğunu vurgulamış ve
denizcilikte ilerlemeyi ve denizci bir millet olmayı bir ülkü olarak
göstermiştir. Zira dünya yeraltı kaynakları ve üretilen ürünlerin %95’i deniz
yoluyla taşınmaktadır. Bu ülküye ulaşmak ve denizci bir ülke olma iddialarımızı
sürdürmekteyiz. Bolu ili bu ülküye ulaşma ve denizci ülke olma iddiasında olan
ülkemiz denizciliğinin neresindedir? Bolu ili denize kıyısı, limanları ve
bolu’lu gemi sahipleriyle 1999 yılı sonuna kadar denizle beraber olan bir il
görünümündeydi. Ancak 1999 yılı, 17 Ağustos ve 12 Kasım tarihlerinde yaşanan
yıkıcı depremlerde Bolu ili çok etkilenmiştir. Depremin neden olduğu olumsuz
koşullardan Bolu ilinde en çok etkilenen Bolu’nun ilçesi Düzce olmuştur. Depremin
etkilerinin azaltılması amacıyla 09.12.1999 tarihinde Düzce ilçesi, Bolu’dan
koparılarak il olmuştur. 09.12.1999 tarihinden itibaren Düzce’nin il olmasıyla
Bolu’nun denize açılan kapısı olan Akçakoca ilçesi, yeni oluşan Düzce ilinin
sınırları içinde kalmıştır. Bu tarihten itibaren de Bolu ili, denizle kıyısı
olmayan bir il konumuna düşürülmüştür. Bu çalışmada Batı Karadeniz bölgesinde
denizle kıyısı olduğu halde koparılan Bolu ilinin Türk denizciliğindeki yeri ortaya
konulmuştur. Uluslararası Deniz Hukuku Sözleşmesi(UNCLOS) ve Denizcilik
Örgütü’ne (IMO) göre; bir kıyı, liman ve bayrak devleti olarak tescil edilmiş
bulunan Türkiye Cumhuriyeti’nin bayrağını taşıyan BOLU isimli bir gemi, dünya
denizlerinde BOLU ilinin ismini dolaştırmış ve her türlü haberleşme olanak ve
imkanlarında BOLU gemisi ilin ismini dünya kara ve deniz istasyonlarında BOLU
“Bravo-Oscar-Lima-Uniform” olarak duyurmuştur. BOLU gemisi ismiyle ilimizi
dünya denizlerinde ve limanlarında temsil etmiş ve tanınmasında rol oynamıştır. “BOLU BOLU BOLU
BERN RADYO”
BOLU isimli bir geminin, Türk bayrağı ile dünya
denizlerinde dolaşması Türk denizcilik tarihi ile Bolu ili tarihi ve Bolu halkı
açısından büyük bir öneme sahiptir.