Uluslararası Sağlık Bilimleri Kongresi, İzmir, Türkiye, 10 - 11 Kasım 2023, ss.5-6
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye örneğinde, Covid-19 salgını yaşandığı günden
bugüne kadar halkın Hastalıkların, Yaralanmaların ve Risk Faktörlerinin Küresel Yükü
çalışmasının belirlediği 15 farklı besine olan ilgisini araştırmaktır.
Gereç- Yöntem: Bu çalışma bir infodemiyolojik araştırma olup, Google Trends arama
motoru kullanılarak 11.03.2020 ile 01.10.2023 yılları arasında geriye dönük verilerden
yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Veriler SPSS 24.0 programı ile değerlendirilmiştir.
Jonckheere–Terpstra testi, ilgili terimlerin göreceli arama hacimleri (RSV) için
istatistiksel farkı belirlemek için kullanılmıştır.
Bulgular: En çok artış gösteren besin terimi “Şekerli içecekler” (%279.29 artış, ZJT:
2.613, p: 0.009) olup, bunu “Kalsiyum” (%71.09’luk artış, ZJT: 4.313, p< 0.001), “Kırmızı
et” (%44.86’lık artış, ZJT: 4.343, p< 0.001) ve “Sodyum” (%42.22’luk artış, ZJT: 4.302,
p< 0.001) takip etmiştir. Bazı değişiklikler COVID-19 salgınıyla ilgili görünmese de
(meyve, sebze, kurubaklagil, tam tahıllar, kuruyemiş, süt, işlenmiş et, omega-3 ve
çoklu doymamış yağ asitleri), halkın meyve, sebze, kurubaklagiller, tam tahıllar ve life
olan ilgisi özellikle ilk karantina döneminde artmıştır. Bununla birlikte istatistiksel olarak
sadece “Lif” (%69.63’luk azalma, ZJT: -3.234, p: 0.001) karantinanın ilk dönemlerinde
en yüksek arama trendine ulaşarak karantina sonrası azalan bir trend göstermiştir.
Sonuçlar: Türk halkının belirli besin kategorilerine olan ilgisi incelenen dönem
boyunca önemli değişiklikler geçirmiştir. Covid-19 salgını döneminde sadece “Lif”
teriminde artış görülmüş olup, günümüze kadar ki süreçli azalan trend göstermiştir.
Tersine “Şekerli içecekler”, “Kalsiyum”, “Kırmızı et” ve “Sodyum” terimleri karantina
başlangıcından günümüze kadar artan bir trend göstermiştir. Sonuç olarak, bu etkilerin
süresini ve yönünü değerlendirmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Objectives: The aim of this study was to investigate the public's interest in 15 different
foods identified by the Global Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors Study
since the Covid-19 pandemic in Turkey.
Materials - Methods: This study is an infodemiological research and was carried out
using retrospective data between 11.03.2020 and 01.10.2023 using the Google Trends
search engine. The data were evaluated with SPSS 24.0 programme. The JonckheereTerpstra test was used to determine the statistical difference for the relative search
volumes (RSV) of related terms.
Results: The nutrient term with the highest increase was "Sugar-sweetened
beverages" (279.29% increase, ZJT: 2.613, p: 0.009), followed by "Calcium" (71.09%
increase, ZJT: 4.313, p< 0.001), "Red meat" (44.86% increase, ZJT: 4.343, p< 0.001)
and "Sodium" (42.22% increase, ZJT: 4.302, p< 0.001). Although some changes do
not appear to be related to the COVID-19 pandemic (fruit, vegetables, legumes, whole
grains, nuts, milk, processed meat, omega-3 and polyunsaturated fatty acids), public
interest in fruit, vegetables, legumes, whole grains, and fibre increased, especially
during the first quarantine period. However, statistically only “Fibre” (69.63% reduction,
ZJT: -3.234, p: 0.001) showed a decreasing trend after quarantine, reaching the
highest search trend in the early quarantine period.
Conclusions: The Turkish public's interest in certain food categories has undergone
significant changes throughout the period analysed. During the Covid-19 pandemic
period, only the term "fibre" has increased and has shown a decreasing trend until
today. Conversely, the terms "Sugar-sweetened beverages", "Calcium", "Red meat"
and "Sodium" showed an increasing trend from the beginning of the lockdown to the
present day. Consequently, further studies are needed to assess the duration and
direction of these effects.