Research Information System
XI. ULUSAL DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARI KONGRESİ, İstanbul, Turkey, 19 - 21 May 2023, pp.111, (Summary Text)
Giriş: Kekemelik, bireyin konuşması sırasında görülen istemsiz bloklar, tekrarlar ve uzatmalarla karakterize olan bir akıcılık bozukluğudur. Kekemeliği olan bireyler, kekemelik sebebiyle sosyal etkileşimler sırasında zorluk yaşayabilirler ve bu durum benlik saygısı, bilişsel esneklik gibi faktörleri etkileyebilir. Bu araştırmada, kekemeliği olan ve olmayan bireylerin benlik saygısı ve bilişsel esneklik düzeylerinin karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Yöntem: Çalışmaya toplamda 54 kişi katılmış olup, bunların 27’si kekemeliği olan bireyler ve 27’si kekemeliği olmayan bireylerden oluşmaktadır. Kekemeliği olan bireyler, terapi alan veya almayanlar ve öz yardım grubuna katılan veya katılmayanlar şeklinde gruplara ayrılmıştır. Tüm katılımcılara Benlik Saygısı Değerlendirme Ölçeği-Kısa Formu (Tukuş, L. (2010) ve Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği (Demirtaş, A. (2019) uygulanmıştır. Bulgular: Yapılan araştırmaya göre, kekemeliği olan bireylerin benlik saygısı düzeyi ile kekemeliği olmayan bireylerin benlik saygısı düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p < 0.05). Kekemeliği olan bireylerin benlik saygısı toplam puanı, kekemeliği olmayan bireylerin benlik saygısı toplam puanından anlamlı bir şekilde düşüktür. Benzer şekilde, kekemeliği olan bireylerin bilişsel esneklik düzeyi toplam puanı da kekemeliği olmayan bireylerin bilişsel esneklik düzeyi toplam puanından anlamlı bir şekilde düşüktür (p < 0.05). Ayrıca, kekemeliği olan bireyler arasında terapi alanlar ile terapi almayanlar, öz yardım grubuna katılanlar ile katılmayanlar arasında da anlamlı farklar bulunmuştur. Sonuç: Bu araştırma, kekemeliği olan ve olmayan bireylerin bilişsel esneklik düzeylerinin ve benlik saygısının karşılaştırıldığı bir çalışmadır. Bulgular, kekemeliği olan bireylerin bilişsel esneklik düzeyinin kekemeliği olmayanlara göre anlamlı şekilde daha düşük olduğunu ve benzer şekilde kekemeliği olan bireylerin benlik saygısının da kekemeliği olmayan bireylere göre daha düşük olduğunu göstermektedir. Terapi alan veya almayanlar ve öz yardım grubuna katılan veya katılmayanlar arasında da anlamlı farklar bulunmuştur. Sonuçlar, kekemelikte sosyal etkileşim zorluklarına ek olarak benlik saygısı ve bilişsel esneklik gibi faktörlerin de etkilendiğini göstermektedir. Terapi ve destek hizmetlerinin, kekemeliği olan bireylerin ihtiyaçlarını karşılamada ve bu alanlardaki düzeylerini iyileştirmede önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Kekemeliğin benlik saygısı ve bilişsel esneklik düzeyi üzerindeki etkilerinin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesi için daha geniş örneklemlerden, uzun süreli çalışmalardan yararlanılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: benlik saygısı, bilişsel esneklik, kekemeliği olan birey, öz yardım, kekemeliği olmayan birey, terapi