INSAN & TOPLUM-THE JOURNAL OF HUMANITY & SOCIETY, cilt.14, sa.2, ss.204-208, 2024 (ESCI)
Günümüzde birçok insan için hevesle aldığı, haftalardır bir köşede duran kitaplara
başlamaktansa sosyal medyada sayfayı kaydırmak daha caziptir. İnsanlar telefona
bakmadığı zamanlarda internetteki gelişmeleri kaçırma korkusu yaşar; bu korku
insanların hayatının sosyal, ekonomik ve psikolojik alanlarını olumsuz etkiler. Dijital
dünyaya girdikçe kaybolur ve geçen dakikaları, saatleri fark etmekte zorlanır. Kitabın
sahibi, İskoç asıllı Britanyalı yazar ve gazeteci Johann Hari sosyal bilimler ve siyaset
bilimi okumuştur. The Independent gibi popüler dergilerde yazılar yazmış; depresyon,
bağımlılık, monarşi gibi sosyal bilimlerin çeşitli alanlarında kitaplar kaleme almıştır.
Hari tıpkı diğer insanlar gibi elini telefona götürme ihtiyacı yaşadığı bir anda kendini
durdurarak bu ihtiyacı anlayabilmek için ABD’nin bir kasabası olan Provincetown’a
doğru, telefon ve internete bağlanabilen bir bilgisayar olmadan geçireceği üç aylık
bir yolculuğa çıkmaya karar vermiştir. Hari’nin planladığı bu dijital detoks “bireysel
bir yolculuk” olarak başlamış ancak süreç içerisinde, dünyanın birçok yerindeki farklı
konuda çalışan uzmanlarla yaptığı görüşmelerin de etkisiyle dikkati geri kazanmanın
yolunun “toplumsal değişimde” olduğu fikrine dönüşmüştür. Kitap 14 bölümden
oluşmaktadır; ilk bölümlerde dikkat eksikliğinin bireysel kısmına odaklanılmış ve
dijitalleşme ile birlikte herkesin birbiriyle yarış içinde olduğu son derece hızlı bir hayat
düzenine geçildiği, derinlemesine odaklanmanın yerini yüzeysel bir dikkatin aldığı, akışta kalma halinin yerini her şeyi kontrol altında tutma ihtiyacına bıraktığından
bahsedilmiştir. İlerleyen bölümlerde ise; teknolojinin dikkati yok etmeye ve insanları
himayesi altına almaya odaklanan işleyişi, bu işleyişin politik ve ekonomik çıkarları
ve dikkat eksikliğinin stres, bitkinlik, sağlıksız beslenme, kirlilik gibi toplumsal
sonuçlarına odaklanmıştır.