Akademik Veri Yönetim Sistemi
3. Sağlıklı Büyüyen Çocuk Kongresi, İzmir, Türkiye, 5 - 08 Ekim 2023, ss.84
Giriş: İlk büyüme atağı okul öncesi dönemde (3-6 yaş) ortaya çıkar. Dünyada olduğu gibi
Türkiye'de de obezite ve yetersiz beslenmeden muzdarip çocukların sayısı hızla artmaktadır.
Bu nedenle okul öncesi dönemdeki çocukların beslenme durumları düzenli olarak
incelenmelidir.
Amaç: Bu çalışma öncelikle Türkiye'deki okul öncesi dönem çocuklarının beslenme
davranışlarını betimlemeyi amaçlamaktadır. İkincil amaç ise perinatal faktörler ile annenin
gebelik öncesi ve gebelik sırasındaki vücut ağırlığı, bazı besinleri tüketme sıklığı ve
çocuklarda beden kitle indeksi (BKİ) arasındaki ilişkinin belirlenmesidir.
Yöntem: Bu kesitsel çalışma Kırklareli ilinde yapılmıştır. İlin nüfusu yaklaşık 366 bindir.
Erkek (%50,89) ve kadın (%49,11) nüfus oranları birbirine çok yakın olduğu için araştırma
burada yapılmıştır. Araştırmaya dahil edilme kriterleri; 3-6 yaş arası kronik hastalığı olmayan,
ciddi fiziksel veya bilişsel bozukluğu olmayan bir çocuğa sahip olmak ve anketi doldurmaya
istekli olmaktır. Türkçe okuma yazma bilmeyen ve anketteki eksik soruları yanıtlayan
ebeveynler çalışma dışı bırakılmıştır. Araştırmaya Kırklareli ilinde farklı okullarda okuyan
okul öncesi yaş grubu (3-6 yaş) en az bir çocuğa sahip toplam 896 gönüllü ebeveyn
katılmıştır.
Bulgular: Erkek çocuklarının BKİ’leri hesaplandığında %81,60’ı (n=442), kız çocuklarının
%91,24’ü (n=434) 50-85. persentil arasında olduğu saptanmıştır. Ayrıca, ebeveynlerden elde
edilen verilere göre çocukların %62,4'ü 2 yaşına kadar anne sütü ile beslenmiştir. Çocukların
%72,5'i 6. aydan sonra ek gıdaya geçmiştir. Doğum ağırlığı ile hane halkı geliri (R=0,08,
p=0,01) ve çocuğun BKİ'si (R=0,13, p=0,00) arasında pozitif yönde ilişki saptanmıştır.
Annenin gebelik öncesi vücut ağırlığı (R=0.10,p=0.00) ve gebelikte alınan vücut ağırlığı
(R=0.11, p=0.00) gibi perinatal faktörlerin de doğum ağırlığı ile anlamlı şekilde ilişkili olduğu
bulunmuştur. Çocukların en çok atladıkları öğünün öğle yemeği (%63) olduğu bildirilmiştir.
Sonuç: BKİ'yi etkileyen faktörler arasında çocukların tükettikleri besinler ve perinatal
faktörler yer almaktadır. Bu nedenle çocukluk çağı obezitesini önlemek için çocukların
beslenme durumlarının düzenli olarak değerlendirilmesi ve antropometrik ölçümlerinin
yapılması gerekmektedir.