Diğer, ss.1-115, 2021
Ankara, Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı ve tüm ülkeye misal bir proje olması adına, bu
ideolojinin ilk somut örneklerini barındıran planlanmış bir başkenttir. Başkent olmasının
ardından, değişen gündelik yaşam ve modernleşen eğlence kültürünün önemli birer kanıtı
olarak adlandırılabilecek olan aile gazinolarının, mimari açıdan özgün örnekleri Ankara’da
inşa edilmiş ve 1990’lı yıllara kadar hizmet vermiştir. Bu eğlence mekanlarının kurak bir
Anadolu kenti olarak tanımlanabilecek şehirde, su ile ilişkisinin incelenmesi yine dönem
dahilinde alınan mimari kararları ve modern başkentin sosyal yüzünün oluşumundaki
fikirleri anlamak için önemlidir. Şehir planlanırken, halka açık havuz ve göller ön planda
olmuş ve belirli gazinoların da içinde bulunduğu eğlence mekanları, su ile ilişkili olarak
tasarlanmıştır. Dönem dahilinde inşa edilmiş gazinoların çoğu günümüzde yıkılmış veya
işlev değiştirmiş durumdadır. Ankara genelinde 1923-1990 yılları arasında faaliyet
göstermeye başlamış gazino yapılarının detaylı listelenmesi ve su ile ilişkili olanların
belirlenmesi, hem gazino eğlence fikrinin mekâna ve gündelik hayata yansımalarını görmek
hem de bozkır kasabası niteliğindeki şehirde bu yapıların mekansal olarak Ankara eğlence
yaşamındaki yerini anlamak adına önem taşımaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı
gazinolar üzerinden eğlence kültürünün oluşumu, altın çağı ve yok oluşu üzerine bir
inceleme yapmaktır. Çalışma, Ankara’da Cumhuriyet Dönemi dahilinde inşa edilen aile
gazinosu yapılarını, ele alındıkları dönem dahilinde listeleyip, içlerinde su ile yakından
ilişkili olarak tasarlanmış olan Marmara, Çubuk, Göl Gazinolarına odaklanmış ve günümüze
bütünlüğünü koruyarak ulaşmış tek örnek olan “Göl Gazinosu” üzerinden yapısal ve
mekansal bir inceleme gerçekleştirmiştir. Böylelikle Göl Gazinosu’nun geçmiş ve günümüz
durum tespitini ortaya koyulmuştur.