Akademik Veri Yönetim Sistemi
DİJİTALLEŞME, EKONOMİ VE FİNANS, Prof. Dr. Fatih KAPLAN,Doç. Dr. Egemen İPEK, Editör, ATLAS AKADEMİK BASIM YAYIN DAĞITIM TİC. LTD. ŞTİ, Ankara, ss.31-44, 2023
Küreselleşen dünyadaki teknolojik ilerlemeler başta ekonomi olmak
üzere her alanda kendini göstermiştir. Bilgi ve iletişim teknolojileri (BIT)’ nin
kullanımına bağlı olarak ekonomik işlevler ve iş yapma şekilleri de değişmiştir. Üniversiteler de bu değişimden nasibini almış kendilerini çağın gereğine
göre değiştirmek zorunda kalmışlar, birçok yeni bölüm açmışlar ve lisansüstü
eğitimlerini artırmışlardır. Lisansüstü eğitimin amacı, ülkenin ihtiyacı olan,
bilim adamı, akademisyen, araştırmacı ve tüm meslekler için yüksek nitelikte insan gücü yetiştirmektir. Bu çalışma, günümüz ekonomisine yön veren
dijital ekonominin, öneminin vurgulanması, bu konu hakkında genel eğilimin
belirlenmesi, mevcut durumun analizi ve gelecekte yapılacak araştırmalara
yol göstermek amacıyla lisansüstü tezlerin incelenmesiyle gerçekleşmiştir.
Türkiye Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından ‘’dijital
ekonomi’’ anahtar kelimesiyle tarama gerçekleştirilmiş, 67 teze ulaşılmıştır.
Veriler; Word Art, Microsoft Word 2015, Microsoft Excel 2015 ve SPSS 26
ile analiz edilmiştir. Bu konu hakkında ilk çalışma 2003 yılında Orta Doğu
Teknik Üniversitesinde yüksek lisans tezi olarak yapılmıştır. İngilizce dilinde
“Özgür Yazılım Hareketi’’ne vurgu yapmak için yazılmıştır. Dijital ekonomi
ile ilgili İlk doktora tezi ise 2014 yılında İstanbul Üniversitesinde dijinarasyon
konusunda Türkçe olarak yazılmıştır. 2018 yılına kadar lisansüstü tezlerin
konuları genellikle dijital pazarlama ve e-ticaret ile ilgili olmuştur. En fazla
tez 22 tane ile 2022 yılı olmuştur. İncelenen 67 tezin 55 tanesi yükseklisans ve 12 tanesi doktora tezidir. Bu tezlerin büyük çoğunluğu Türkçe olarak yazılmıştır. İngilizce yazılanlar ise 10 tanedir. Tezlerin büyük bir bölümü devlet
üniversitelerinde yazılmıştır. Özel/vakıf üniversitelerinde yazılanlar ise 16
tanedir. 28 tane tez Dr. Öğretim üyeleri tarafından izlenmiştir. Bunu 23 tez ile
Doçentler ve 16 tez ile Profesörler takip etmiştir. Tezlerin büyük bir çoğunluğu
50 tanesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yazılmıştır. Sayfa sayıları ise 61-533
arasında değişmektedir. Tezlerde kullanılan araştırma yöntemleri ise çoğunlukla literatür taraması türündedir. İstanbul Ticaret Üniversitesi 8 tez ile ilk
sıradadır. Tez konuları, en fazla vergilendirme ile 16 tez, dijital pazarlama ile
7 tezdir. Bunu, dijital ekonomi, dijital oyunlar, e-ticaret ve küresel yazılım ile
3 tez, bibliyometrik inceleme, blok zincir, dijital kalkınma, kayıt dışı ekonomi,
kişisel verilerin korunması, vergi kaçakçılığı ve yeni ekonomi ile 2 tez takip
etmiştir. Yalnızca 1 tez, bilgi teknolojisi, bütçe, büyük veri, yapay zekâ, dijital
pazarlama stratejisi, dijital kullanıcı, dijital marka, dijital toplum, dijital cinsiyet eşitsizliği, 4. seviye sanayi, girişimcilik, finans, iş hukuku, istihdam, para
piyasası, performans, rekabet hukuku, telekomünikasyon vergisi ile ilgilidir.
Buradan da anlaşıldığı gibi bu dijital ekonomi ile ilgili yazılan tezlerin sayısı
yetersizdir. Dijital ekonomi, değer yaratmak, esnek ve bağlantılı ürünler sunmak, insanları ve süreçleri yeniliğe itmek ve sürdürülebilirlik için gereklidir. Bu
bağlamda dijital ekonomi konularına önem verilmelidir. Üniversiteler toplumu
yön verdiği için dijital ekonomi ile ilgili araştırmalar yapmalı ve devamlı toplumla
etkileşim halinde olmalıdır.