4. ULUSLARARASI DİJİTAL İŞLETME, YÖNETİM VE EKONOMİ KONGRESİ, Mersin, Türkiye, 20 - 22 Eylül 2024
Yapay Zekaya Hazırlık Çerçevesi, kuruluşların
Yapay Zeka (AI) teknolojilerini etkin bir şekilde benimseme ve entegrasyon
kapasitelerini değerlendirmelerine ve geliştirmelerine yardımcı olmak için
tasarlanmış bir modeldir. YZ'nin bu dönüşümdeki rolü, görevleri
otomatikleştirmeyi, karar vermeyi iyileştirmeyi ve yenilikçi çözümler sunmayı,
böylece iş süreçlerini optimize etmeyi ve onları daha verimli ve pazar
taleplerine duyarlı hale getirmeyi içermektedir. Yapay zekaya hazırlık
çerçevesinin dört temel boyutu bulunmaktadır. Teknoloji boyutu, bir kuruluşun
yapay zeka (YZ) dağıtımını desteklemek için sahip olduğu teknolojik yetenekler
ve altyapıya odaklanır. Faaliyetler boyutu, YZ teknolojilerini etkin bir
şekilde kullanmak için gerekli olan kurumsal süreçleri ve uygulamaları inceler.
Sınırlar boyutu, YZ'nin dış paydaşlarla ve genel ekosistemle etkileşimleri
nasıl etkileyebileceği de dahil olmak üzere kurumsal sınırlara bakar. Hedefler
boyutu ise, kuruluşun hedeflerinin YZ'nin potansiyel faydaları ile ne kadar
uyumlu olduğunu ve YZ'nin bu hedeflere ulaşmada sağlayabileceği katma değeri
değerlendirir. YZ’nin hizmet sektörünün genelinde nasıl algılandığına ve
gelecekte nasıl bir kullanım alanına sahip olacağına ilişkin bakış açısı
kazanılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, hizmet sektörü içerisinde farklı
faaliyet alanlarına sahip firmalarda çalışan, orta ve üst düzey yöneticilerden
(N=149) toplanan anketler sektör düzeyine kümelenerek, her bir boyutun
ortalaması alınmıştır. İstanbul'da çalışan, hizmet sektörü içerisinde farklı
faaliyet alanlarına sahip firmalarda görev yapan orta ve üst düzey
yöneticilerden oluşan bu grup, sektördeki dijital dönüşüm süreçlerini ve yapay
zeka entegrasyonunu en iyi değerlendirebilecek kişilerden oluşmaktadır. Orta ve
üst düzey yöneticilerin bu tür stratejik kararların alınmasında ve teknolojik
adaptasyon süreçlerinde kritik rol oynadığı düşünülürse, bu örneklemin, çalışma
için yeterli bir temsiliyet sağladığı söylenebilir. Elde edilen bulgular, sektördeki
yöneticilerin hizmet sektöründeki teknoloji durumundan ve gelecekteki yeni
teknolojilerin sağlaması muhtemel katma değer potansiyelinden yararlanma
becerisini orta seviyede gördüklerini göstermektedir. Benzer şekilde sektördeki
yöneticilerin, YZ'nın mevcut ve gelecekteki örgütsel faaliyetleri destekleme ve
bu faaliyetlerle ilişki kurma biçimlerini orta seviyede görmektedirler. Ayrıca
YZ'nın örgütsel sınırlar ve hedeflere desteği ve bunlarla ilişkilerinin orta
seviyede olduklarını düşünmektedirler.
The AI Readiness Framework is a model designed
to help organizations assess and improve their capacity to effectively adopt
and integrate Artificial Intelligence (AI) technologies. AI's role in this
transformation includes automating tasks, improving decision-making and
delivering innovative solutions, thus optimizing business processes and making
them more efficient and responsive to market demands. The AI readiness
framework has four key dimensions. The technology dimension focuses on the
technological capabilities and infrastructure an organization has in place to
support the deployment of artificial intelligence (AI). The activities
dimension examines the organizational processes and practices required to
effectively use AI technologies. The Boundaries dimension looks at
organizational boundaries, including how AI may affect interactions with
external stakeholders and the overall ecosystem. The objectives dimension
assesses how well the organization’s objectives are aligned with the potential
benefits of AI and the added value AI can bring in achieving these objectives.
It is aimed to gain a perspective on how AI is perceived throughout the service
sector and how it will be used in the future. In this context, the
questionnaires collected from middle and senior managers (N=149) working in
companies with different fields of activity in the service sector were
clustered at the sector level and the average of each dimension was taken. This
group, which consists of middle and senior managers working in companies with
different fields of activity in the service sector, working in Istanbul,
consists of people who can best evaluate the digital transformation processes
and artificial intelligence integration in the sector. Considering that middle
and senior managers play a critical role in making such strategic decisions and
technological adaptation processes, it can be said that this sample provides a
sufficient representation for the study. The findings indicate that the
managers in the sector see the ability to utilize the state of technology in
the service sector and the potential value-added potential of future new
technologies at a medium level. Similarly, the managers in the sector see the
ways in which AI supports and relates to current and future organizational
activities at a medium level. They also consider AI's support for and
relationship with organizational boundaries and goals to be moderate.