Tokat 3.Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi, 28-30 Ağustos 2024, Tokat., Tokat, Türkiye, 28 - 30 Ağustos 2024, cilt.1, sa.1, ss.56-57
Özet
Sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliği ve aşırı tıbbi kullanımın hastalar ve sağlık sistemi
üzerindeki etkileri konusunda artan bir endişe vardır. Aşırı tıbbi kullanım, aşırı tedaviye neden
olmakta, bunun bir sonucu olarak ise gereksiz maliyetler ve kaynak israfı ortaya çıkmakta ve
aşırı tıbbi kullanım hem bireylerin refahına hem de sağlık sistemlerine zarar vererek sağlık
sistemlerinin sürdürülebilirliğini tehlikeye sokmaktadır. Sağlık çalışanlarında aşırı tıbbi
kullanımın hastalar için fayda sağlamayan gereksiz sağlık hizmetlerini içerdiği veya onları
muhtemel faydadan daha fazla zarar riskine soktuğu konusunda bir farkındalık oluşmaya
başlamış olsa da dördüncül koruma kavramı henüz tam olarak benimsenememiştir. Aşırı tıbbi
kullanım riski altındaki hastayı tespit etmek, onu yeni tıbbi istilalardan korumak ve ona etik
açıdan kabul edilebilir girişimleri önermek için yapılan eylemler olarak tanımlanan dördüncül
koruma kavramı sağlık çalışanlarına, hastaya uygulanacak her müdahale için düşünmeyi teşvik
etmek ve tedavi için aşırı kullanımı önlemek amacını taşımaktadır. Müdahalenin gerekli olduğu
ve hastaları zarardan korumak için faydalı olan müdahaleler ise dördüncül korumanın dışında
tutulmaktadır. Bu çalışmada dördüncül korumanın neden önemli olduğunu ortaya koymak
amacıyla aşırı tıbbi kullanımı konu alan ulusal ve uluslararası makaleler incelenmiş ve
dördüncül korumanın sağlık hizmetlerinin sınıflandırılmasındaki yerinin, rolünün ve öneminin
belirlenmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Dördüncül koruma, aşırı tanı, aşırı tedavi, medikalizasyon, sağlık
hizmetlerinin sınıflandırılması, aşırı tıbbi kullanım
56
Abstract
There is growing concern about the sustainability of healthcare and the effects of medical
overuse on patients and the healthcare system. Excessive medical use leads to overtreatment,
resulting in unnecessary costs and waste of resources, and excessive medical use harms both
the well-being of individuals and health systems, endangering the sustainability of health
systems. Although an awareness has begun to emerge among healthcare professionals that
medical overuse involves unnecessary healthcare services that do not benefit patients or put
them at risk of more harm than possible benefit, the concept of quaternary prevention has not
yet been fully adopted. The concept of quaternary prevention, defined as actions taken to
identify the patient at risk of medical overuse, protect him from new medical invasions, and
recommend ethically acceptable interventions to him, aims to encourage healthcare
professionals to think about every intervention to be applied to the patient and to prevent
overuse for treatment. Interventions where intervention is necessary and beneficial to protect
patients from harm are excluded from quaternary protection. In this study, national and
international articles on medical overuse were examined in order to reveal why quaternary
prevention is important, and it was aimed to determine the place, role and importance of
quaternary prevention in the classification of health services.
Keywords: Quaternary prevention, medicalization, classification of health services, medical
overuse