Şizoid Kişilik Bozukluğunun Adli Bilimler Çerçevesinde Değerlendirilmesi


Khalınbaylı K.

TÜRKİYE BÜTÜNCÜL PSİKOTERAPİ DERGİSİ, vol.7, no.13, pp.15-22, 2024 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

The limitations seen in personality disorders are extensive and show continuity, consistency and stability. There are many factors such as genetic factors, discovery and early childhood experiences, traumatic events, and familial and sociocultural factors in the aetiology of defects in character. The issue of whether personality disorder is a case for criminal protection is being discussed within the scope of forensic sciences such as psychiatry, psychology and law. Individuals with Schizoid Personality Disorder pattern, which is one of the cluster A disorders, avoid close relationships, keep themselves away, stay cold and distant, and use fantasy as a defence mechanism by creating imaginary life and friendship. Based on many studies conducted, the relationship between schizoid personality disorder and especially violent acts, violent murder behaviour, kidnapping and theft has been detected. Despite the fact that criminal surveillance assessment constitutes an important part of forensic science practices, the circulars regarding these general evaluations of schizoid personality disorder are not observed in a sufficient number of publications. The aim of this study is to look at the relationship between schizoid personality disorder and crime and the criminal intention of schizoid personality disorder.

Key Words: Schizoid Personality Disorder, Crime, Forensic Science, Forensic Psychology, Criminal Liability.

Kişilik bozukluklarında görülen belirleyici özellikler kapsamlı olmakta ve süreklilik, devamlılık ve değişmezlik eğilimi göstermektedir. Kişilik bozukluklarının etiyolojisinde genetik faktörler, bağlanma ve erken dönem çocukluk yaşantıları, travmatik olaylar, ailesel ve sosyokültürel faktörler gibi çok sayıda faktörün etkisi bulunmaktadır. Kişilik bozukluklarının cezai sorumluluğu etkileyen bir durum olup olmaması konusu psikiyatri, psikoloji ve hukuk gibi adli bilimler çerçevesinde tartışılan konular arasında yer almaktadır. A kümesi bozukluklarından olan Şizoid Kişilik Bozukluğuna sahip bireyler yakın ilişkilere girmekten çekinmekte, kendilerini uzak tutmakta, soğuk ve mesafeli durmakta, düşsel yaşam ve arkadaşlık yaratarak savunma mekanizması olarak fanteziyi kullanmaktadır. Bu çalışma çerçevesinde incelenen birçok araştırma sonucuna göre, şizoid kişilik bozukluğu ile özellikle şiddet içeren eylemler, şiddetli cinayet davranışı, adam kaçırma ve hırsızlık davranışları arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ceza sorumluluğu değerlendirmesi adli bilimler uygulamalarının önemli bir kısmını oluşturmakla birlikte, şizoid kişilik bozukluğunun bu çerçevede değerlendirilmesine dair ülkemizdeki yayınların yeterli sayıda olmadığı gözlenmektedir. Bu çalışmanın amacı şizoid kişilik bozukluğu ile suç arasındaki ilişkiyi ve şizoid kişilik bozukluğunun ceza sorumluluğunu incelemektir.

Anahtar Kelimeler: Şizoid Kişilik Bozukluğu, Suç, Adli Bilimler, Adli Psikoloji, Cezai Sorumluluk.