Sadeleştirilmiş Metinlerin Analizi: Fakir Baykurt - Barış Çöreği Örneği


Creative Commons License

Şimşek C., Örge Yaşar F.

3. Uluslararası Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Sempozyumu "Dil Öğretimi ve Dijital Dönüşüm", İstanbul, Turkey, 20 May 2022 - 22 May 2023, pp.31-45, (Full Text)

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: İstanbul
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.31-45
  • Istanbul Gelisim University Affiliated: Yes

Abstract

Bu çalışma, Fakir Baykurt’un “Barış Çöreği” adlı hikâyesinin özgün haliyle A1 ve A2 seviyeleri için sadeleştirilmiş̧hâllerini nitel ve nicel açıdan karşılaştırmayı amaçlamaktadır. “Barış Çöreği” hikâyesinin hangi seviyeye yönelik olduğunun belirlenmesi amacıyla yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi alanında görev yapan 25 alan uzmanının görüşüne başvurulmuştur. Bu bağlamda araştırmacı tarafından hazırlanan Hikâye Seviyesi Belirleme Anketi, alınan izinler sonrasında İstanbul Gelişim Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama Merkezi ile İstanbul Üniversitesi Dil Merkezinde görev yapan toplam 25 yabancı dil olarak Türkçe öğreticisine uygulanmıştır. Alan uzmanlarından hikâyeyi; kelime, dil bilgisi yapıları, cümle uzunlukları ve konu bakımından değerlendirmeleri istenmiş; hikâyenin hangi seviyeye uygun olduğuna dair görüşleri sorulmuştur. Alan uzmanlarından gelen dönütlere göre hikâyenin B1 seviyesine uygun olduğu görüşü ortaya çıkmış ve hikâye sezgisel yaklaşım ve yapısal yaklaşım anlayışlarına göre A1 ve A2 seviyelerine uygun olarak sadeleştirilmiştir. Sadeleştirme işleminden sonra A1 ve A2 seviyeleri için elde edilen metinlerle özgün metin; TS Corpus ile Ateşman Okunabilirlik İndeksi’nden yararlanılarak kelime sayısı, benzersiz kelime sayısı, kısa kelime sayısı (5 harften kısa), cümle sayısı, ortalama kelime uzunluğu, ortalama cümle uzunluğu, ilk 1.000’deki kelime sayısı, ilk 2.000’deki kelime sayısı, ilk 3.000’deki kelime sayısı, okunabilirlik indeksi puanı, mecaz anlamlı ifadelerin sayısı bakımından analiz edilerek karşılaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre özgün hâli B1 seviyesinde olan metinden başlayarak A1 seviyesine doğru inildikçe benzersiz kelime sayısının ve mecaz anlamlı ifade sayısının azaldığı, kelime uzunluklarının kısaldığı; kısa kelime sayısının arttığı, cümle sayısının ve cümle uzunluklarının A2 seviyesinde aynı kalarak sadece A1 seviyesinde azalıp kısaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ilk 1.000, 2.000 ve 3.000’deki kelime sayılarına bakıldığında, kelime sayılarının dil seviyelerine göre birbirine yakın olduğu ancak ilk 1.000, 2.000 ve 3.000’deki kelime sayılarının her seviyenin tam metin kelime sayısıyla oranlandığında A1 seviyesine doğru inildikçe oranın arttığı görülmüştür.