Research Information System
Türük Dergisi, no.39, pp.187-208, 2024 (Peer-Reviewed Journal)
Roman, Türk edebiyatında görülmeye başlandığı ilk andan itibaren ilgi odağı olmuş ve zamanla esas türlerden biri olarak sosyokültürel değişimlerin okunmasında önemli bir yerde durmuştur. Türkiye’de özellikle 1980’ler ile başlayan kültürel değişimler, 1990’larda medyanın ve köyden kente göçün yükselişiyle hız kazanmış; entelektüel mahiyette değişimleri etkilemiştir. Bu dönem aynı zamanda postmodern edebî eserlerin edebiyat dünyasında yeni yeni görünürlük kazandığı zamanlara tekabül etmektedir. İhsan Oktay Anar’ın Kitab-ül Hiyel adlı eseri de postmodern bir eserin özelliklerini taşımaktadır. Dönemin yeni yeni yüzünü Doğu’ya ve klasik olana dönen entelektüel yapısının idraki ve klasik olanın metne kattığı bağlam dünyasının anlaşılması açısından kaynak tespiti oldukça önemli bir yere sahiptir. Klasik Türk edebiyatı ve Doğu-İslâm kaynaklarının postmodern romanların temelini oluşturuşu ve bu romanda gerçekleştirdiği estetik değişim tespit edilmeye değerdir. İhsan Oktay Anar, romanlarının genelinde klasik Türk edebiyatı ve Doğu-İslâm kaynaklarını kullanmaktadır. Bu kaynaklar estetik mahiyette eseri kuvvetlendirirken, iç hikâyeleri de bağlamsal ve analojik olarak zenginleştirmektedir. İhsan Oktay Anar’ın bu kaynakları kullanıyor olması ise postmodern tekniklerle, farklı bir biçimde okunmasına imkân sağlamaktadır. Bu makalede amaç kaynakların tespiti ve bu kaynakların metne katkılarının söylem analizi yoluyla yorumlanmasının yanı sıra metnin kaynakların algılanış biçimine ne yaptığının da sorgulanmasıdır.