Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, cilt.9, sa.3, ss.490-507, 2023 (Hakemli Dergi)
İşletmelerin verimliliklerine direkt etkili olan vardiya çizelgeleme daima göz önünde
bulundurulması gereken bir problemdir. Problemin temelinde kişilerin yetkinliklerine göre
vardiyalara atanması, kişilerden beklenen mesailerin birbirinden minimum sapmada
olması ve adil bir dağıtım olması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada vardiya çizelgeleme
probleminin modellenmesi için atama problemi türlerinden sıklıkla kullanılan hemşire
çizelgeleme alanı seçilmiştir. Kısıtların belirlenmesinde yasaların belirlediği zorunlu
durumlar, hastanenin belirlediği ihtiyaçlar, çalışanların yetkinlik/sorumlulukları ve izin
durumları göz önünde bulundurulmuştur. Bunun yanında adil bir çizelgeleme olması için
personellerin vardiyalara eşit dağıtımın sağlanması ve izin günlerinin mümkün olduğunda
art arda olması hedeflenmiştir. Tüm kısıtların sağlandığı ve birden fazla sayıdaki birbiriyle
çelişebilecek hedeflerin minimum sapma ile gerçekleştirebilmesi için hedef
programlamadan yararlanılmıştır. Bunların yanında gerçek hayat verileri içeren olasılık
temelli farklı senaryolardaki taleplere cevap verilebilmesi için stokastik parametreler de
modele eklenmiştir. Seçilen problemin içeriğinde iki farklı birimde çalışan farklı
yetkinlikteki yirmi sekiz hemşire için gerekli kısıtları sağlayarak adil dağıtımı sağlayan ve
belirsizlik durumlarına uygun cevabı verebilecek bir modelleme yapılmıştır. Kurulan
model, GAMS programı ile stokastik karma tam sayılı hedef programlama (MIP)
kullanılarak çözüm aranmıştır.
Shift scheduling, which has a direct impact on the productivity of enterprises, is a problem
that should always be considered. On the basis of the problem, it is aimed to assign people
to shifts according to their competencies, to have a fair distribution of overtime expected
from each other and to have minimum deviation from each other. In this study, nurse
scheduling chose for the assignment problem. In determining the constraints, the
mandatory situations determined by the law, the needs determined by the hospital, the
competencies/responsibilities of the employees and annual leave situations taken into
consideration. Goal programming has been used in order to achieve multiple goals that may
conflict with each other, where all the constraints are met, with minimum deviation. In
addition, stochastic parameters were added to the model in order to respond to the
demands in different scenarios based on probabilistic real-life data. In the content of the
selected problem, a modeling that provides fair distribution by providing the necessary
constraints for twenty-eight nurses with different competencies working in two different
units and can provide the appropriate response to uncertainty situations has been made.
The model was solved by using mixed integer programming (MIP) with GAMS program.