Özel eğitim merkezlerinde çalışan eğitimcilerin duygusal zeka düzeyleri ile empati düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çocuk Gelişimi , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEYZA HAZAL ÇAVDAR

Danışman: Derya Kavgaoğlu

Özet:

Günümüzde tanı almış çocukların artış göstermesiyle birlikte özel eğitim merkezleri ve özel eğitim merkezlerinde çalışan eğitimcilerin sayısının da artması göz önüne alınarak bu çalışma oluşturulmuştur. Özel eğitim merkezlerinde çalışan eğitimcilerin duygusal zeka düzeylerinin, empati düzeyleri ile arasındaki ilişkinin oluşturulan değişkenlerle birlikte incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul genelindeki Özel eğitim merkezleri oluşturmakta olup, araştırmanın örneklemini ise bu merkezlerde çalışan, basit rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen 424 eğitimci oluşturmaktadır. Araştırma nicel bir araştırma olup, tarama modeliyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak Schutte Duygusal Zeka Ölçeği ve Empati Düzeyi Belirleme Ölçeği (EDBÖ) ile araştırmacı tarafından düzenlenen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 27 Programı kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçekler ile demografik karşılaştırmalarda Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) analizi kullanılmıştır. Ayrıca nicel değişkenler arasında ilişki olup olmadığı Pearson Korelasyon Analizi, ölçek puanlarının birbiri ile örtüşüp örtüşmediğinin tespiti ise Regresyon Analizi ile incelenmiştir. Bu çalışmada SPSS 27 aracılığıyla tüm istatistiksel analizler gerçekleştirilmiştir, Ölçeklerin normal dağılım gösterip göstermediği değerlendirilmiştir. Değerlendirme aşamasında, ölçeklerin basıklık ve çarpıklık katsayıları kontrol edildiğinde -2+2 referans aralığını sağladığı görülmüştür (Hahs-Vaughn, D. L., & Lomax, R. G., 2020). Tüm bu sonuçlara göre yapılan bu araştırmada parametrik testler yapılması uygun görülmüştür. Araştırmayla ulaşılan sonuçlara göre; Schutte Duygusal Zeka Ölçeği ile Empati Düzeyi Belirleme Ölçeği (r=.49, p<0.01) değişkenleri arasında orta düzey pozitif korelasyonlar saptanmıştır. Regresyon tablosuna ait sonuçlar, duyguların değerlendirilmesinin empati düzeyini pozitif yönde yordadığını (β=.33 p<.001), göstermektedir. Bununla birlikte ölçeklerden alınan ortalama puanlar değerlendirildiğinde kadınların puanları erkeklere göre; yüksek lisans mezunu olanların puanları, lisans mezunu olanlara göre; 42-54 yaş aralığında olanların aldığı puanlar 34-41 ve 22-34 yaş aralığında olanlara göre; 16-20 yıl mesleki kıdemi olanların aldığı puanlar 6-10 yıl mesleki kıdemi olanlara göre anlamlı seviyede daha yüksektir. Anahtar Kelimeler: Duygusal zeka, Empati, Özel eğitim merkezlerinde çalışan eğitimciler