Yetişkin bireylerin hedonik açlık durumları ile dürtüsellik ve aşırı besin isteği durumları arasındaki ilişki


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Gelişim Üniversitesi, LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ, KLİNİK PSİKOLOJİ , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALEYNA ARMUTÇU

Danışman: Alişan Burak Yaşar

Özet:

Hedonik açlık, vücudun metabolik ihtiyaç olmadan besinlere karşı istek duyulması ve zevk-haz için besin tüketmesi olarak ifade edilmektedir. Dürtüsellik, sonuçlarını hesaba katmadan plansız hareket etme, sabırsız olmak, heyecan ve zevk odaklı olarak çoğunlukla istenmeyen sonuçlara sebebiyet veren davranış olarak ifade edilen kavramdır. Aşırı besin isteği ise, besine karşı yoğun tüketme isteği ve özlem olarak tanımlanmaktadır. Bu kapsamda, araştırmada yetişkin bireylerin hedonik açlık durumları ile dürtüsellik ve aşırı besin isteği durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktır. Bu araştırmanın evrenini Samsun ilinde yaşayan 18-65 yaş arası yetişkin bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise basit rast gele örneklem yöntemiyle seçilen Samsun ilinde yaşayan 18-65 yaş arası (336 kadın ve 74 erkek) yetişkin 410 birey oluşturmaktadır. Araştırmada 18-65 yaş arası yetişkin bireylerin hedonik açlık durumları ile dürtüsellik ve aşırı besin isteği durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeline göre yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre, hedonik açlık durumları ile aşırı besin isteği, dürtüsellik arasında anlamlı bir ilişki ortaya koyulmaktadır ve yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçlarına göre dürtüsellik, hedonik açlığı ve aşırı besin isteğini anlamlı derecede yordamaktadır. Hedonik açlık ile yaş değişkeni arasında anlamlı bir farklılık saptanmaktadır. Hedonik açlık ile cinsiyet değişkeni arasında anlamlı bir farklılık bulunmadığı görülmektedir. Dürtüsellik ile yaş ve gelir durumu arasında istatiksel anlamlı bir farklılık saptanmaktadır. Aynı zamanda aşırı besin isteği ile dürtüsellik arasında da anlamlı bir ilişki olduğu sonucu elde edilmiştir.