Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Gelişim Üniversitesi, LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ, İŞLETME , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NUSRET YÜCE
Danışman: Filiz Sivaslıoğlu
Özet:
Son yıllarda internet kullanım ağının önemli ölçüde yayılması ve hemen her bireyin hayatının büyük bölümünde yer almasıyla birlikte bireyler, şirketler, sivil toplum örgütleri ve devletlerin de içinde yer almasıyla internet ağı tüm dünyada ve her alanda vazgeçilmez bir kabul görmüştür. İnternet kullanımının bu denli yaygınlaşması ile birlikte sosyal ağların gelişmesi ve hayatımızın her anında yer edinmiş olması bu alanın ticari olarak da kullanılması sonucunu doğurmuş, özellikle reklam faktörü olarak şu anda mevcut iletişim araçları içerisinde belki de en önemli paya sahip olmuştur.
Teknolojik gelişmeler, küresel ölçekte firmalar tarafından bir ticari araç olarak kullanılmakta ve İnternet ve Sosyal Medya ağları sayesinde büyük ölçekli firmalar sınırlarının çok ötesinde ve çok rahatça kazanç sağlayabilir hale gelmişlerdir. Özellikle küresel güce sahip olmayan dünya ülkeleri üzerinde etkili olarak bunların ekonomik olarak son derece kullanılmakta oldukları buna karşılık söz konusu ülkeler üzerinde bir mali bedel ödemeden bir bakıma sömürülmekte oldukları da ortadadır. Üstelik bu sömürünün hukuksal tabanı küresel güçlerini kullanarak uluslararası ekonomik ve iş birliği kuruluşları nezdinde etki ederek, çıkarları doğrultusunda kabul ettirilen ve yayımlanan uluslararası kurallarla da apaçık ortada durmaktadır. Bu kurallar neticesinde küresel firmalar ciddi kazançlar elde ederken, üzerinden kazanç sağlanan, ciddi nüfus ve tüketim potansiyeline sahip ülkeler ise bu gelirlerden bir pay alamamaktadırlar.
Tüm bunlar değerlendirildiğinde internet ve sosyal medya reklamlarının vergilendirilmesi zorunluluğu ve gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Tüm devletler gibi, devletimizin de Türkiye kaynaklı gelirler üzerinden vergi almaya çalışması son derece doğal olup ülke toprakları üzerinden elde edilen gelirler, vergi mevzuatımız gereğince vergilendirilmelidir. Sosyal medya alanında faaliyet gösteren şirketlerin ciroları incelendiğinde çok büyük rakamların ve çok ciddi rakamlarda kullanıcı sayılarının söz konusu olduğu görülmektedir. Bu rakamların bu derece ciddi boyutlara ulaşmış olması neticesinde sosyal medya ağındaki etkinlik ve reklam gelirleri açısından hem bir cazibe noktası hem de bu sosyal ağ sahipleri içinde ciddi miktarda gelirlerin oluşması sonucunu doğurmaktadır.
Sosyal medya reklamları ekonomik olarak önemli boyutlarda olup devlet olarak bu gelirlere sırt dönmek ne çok akıllıca ne de vergilendirme açısından adaletli olacaktır. Sade vatandaşların vergilendirilmesi için harcanan mesai ve vergileme maliyeti ile sosyal medya sektöründen gelecek olan vergilerin kıyaslaması ciddi farkları göz önüne sermektedir. Dolayısıyla uluslararası ekonomik kuruluşlara taraf olmanın getirdiği yükümlülüklere rağmen devlet maliyesi olarak ciddi yasal düzenlemeler ile konu ele alınmalı ve gelir tespiti ile vergilendirme işlemleri daha sağlıklı bir zemine oturtulmalı ve bu konuda ilgili her alanda çalışmalara süratle başlanması gereklidir.