Farklı zemin sınıflarında Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği - 2018'e göre yapı tasarımının incelenmesi ve kaba yapı maliyetlerinin kıyaslanması


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Gelişim Üniversitesi, LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ, İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ONUR ORTAYURT

Danışman: Anıl Niş

Özet:

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği-2018'e göre yapı tasarımları, önceki yönetmeliklere göre (1975, 1997, 2007) köklü değişiklikler göstermektedir. Özellikle tasarım ivmelerinin zemin sınıflarına göre değişkenlik göstermesi yapı tasarımlarını ve buna bağlı olarak kaba yapı maliyetlerini doğrudan etkilemektedir. 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş, Pazarcık ve Elbistan'da meydana gelen depremler sonucu bölgede birçok yapıda göçme meydana gelmiş, birçok yapıda ise ağır, orta ve hafif olmak üzere hasarlar oluşmuştur. Bu durum yapıların depreme dayanıklı olarak tasarlanmasının önemini bir kez daha göstermiştir. Mühendisliğin temel felsefesi olan yapının güvenli ve ekonomik olması zemin sınıfına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Ülkemizdeki son yıllarda artan maliyetler göz önüne alındığında barınma ihtiyacımız olan konut yapılarının hem depreme dayanıklı olması hem de ekonomik olması büyük öneme sahiptir. Yapıların sağlam zeminler üzerinde inşa edilmesi daha ekonomik, zayıf zeminler üzerinde inşa edilmesi ise daha maliyetli sonuçlar ortaya koyduğu bu araştırma sonucunda gösterilmiştir. Bu araştırmada aynı konum üzerinde bulunan 1 bodrum kat, zemin kat ve 4 normal kattan oluşan konut yapısının ZA, ZB, ZC, ZD ve ZE zemin sınıflarında tasarımları sonucu oluşan kaba yapı maliyetlerinin değişimleri incelenmiştir. ZA zemin sınıfı ile ZB zemin sınıfı arasındaki taban kesme kuvveti, kat momentleri ve spektrum ivme değerinde belirgin bir artış gözlemlenmezken ZB zemin sınıfından ZE zemin sınıfına gidildikçe artış oranında belirgin bir fark olduğu görülmektedir. Bu durum kaba yapı maliyetine de doğru oranda yansımıştır.