Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Gelişim Üniversitesi, İKTİSADİ İDARİ VE SOSYAL BİLİMLER FAKÜLTESİ, RADYO, TELEVİZYON VE SİNEMA , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ola Ali Alsaadi
Danışman: Nisa Gülener Yıldırım
Özet:
Son yıllarda çok farklı sektörlerce kullanılmaya başlanan yapay zeka
teknolojisi söz konusu habercilik olduğunda da iş yapış biçimlerine entegre
edildiği görülmektedir. Özellikle metin temelli uygulamalar olarak tercih
edilen bu kullanım habercilik alanında bir dönüşüm yaratmaktadır. Bununla
birlikte sanal muhabir, robot gazeteciliği kavramlar hayatımıza girmiştir. Yaşanan
bu hızlı değişim gelecekte habercilik mesleğinin ortadan kalkma ihtimalinin konuşulmaya
başlamasına sebep olmuştur. Bir diğer yönden yapay zekanın haber hazırlama
alanında özellikle araştırma sürecini hızlandırdığı için faydalı bir teknoloji
olduğu görüşlerine de rastlanmaktadır. Bu araştırmanın amacı çalışmalarında
yapay zekayı kullanan habercilerin bu teknolojiye karşı tutum ve yorumlarını
incelemektir. Araştırma yöntemi olarak yarı yapılandırılmış görüşme tercih
edilmiş ve televizyon haberciliğinin sunuculuk, editörlük, tasarım gibi farklı
alanlarında yapay zekayı kullandığını söyleyen kişilere hazırlanmış açık uçlu
sorular yöneltilmiştir. Elde edilen bulgular arasında öne çıkanların ilk
sırasında yapay zekanın öğrenim biçiminin habercilerin kendi çabalarıyla
olduğudur. Profesyonel hayatın bir parçası olacağı anlaşılan bu teknolojinin
kurumlar aracılığıyla doğru ve etkin kullanımına yönelik eğitim verilmesi
gerektiği ilk çıkan sonuçlar arasındadır. Katılımcıların tamamı iş yapış
biçimlerinde araştırma, bilgi edinme gibi amaçlarla kullandıklarını söyledikleri
yapay zeka hakkında olumlu görüşler bildirmiştir. Bununla beraber, yapay
zekanın yaratıcılığı azaltması ve tembelliğe alıştırması gibi risklerin altı
çizilmiştir. Habercilik mesleğinin geleceği ile ilgili olarak büyük çoğunluk
yapay zeka kaynaklı bir yok oluşa ihtimal vermemektedir. Yine de gelen yorumlar
arasında yapay zeka kullanımına dair yasal düzenlemeler ihtiyaç duyulduğu ve meslek
etiği çerçevesinde bazı sınırların çizilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Özetle, yapay zekayı çalışma hayatlarına entegre eden habercilerin görüşleri
doğrultusunda farklı konulardaki endişelere rağmen bu teknolojinin kullanılmaya
devam edilmesinin tercih edildiğini ve edileceğini söylemek mümkündür.