ULUSLARARASI SAĞLIK BİLİMLERİ VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIMLAR, Erzurum, Türkiye, 6 - 08 Kasım 2021, ss.729-731
Amaç: Bu çalışmanın amacı, gluten içermeyen besinlerin besin kompozisyonunu gluten içeren muadilleriyle karşılaştırmaktır. Yöntem: Toplamda 507 paketli gluten içermeyen ve içeren besinlerin besin kompozisyonu ve besin içeriği bilgileri Türkiye'deki süpermarket zincirlerinden ve online alışveriş mağazalarından elde edilmiştir. Bir besinin ambalajının herhangi bir yerinde gluten içermez beyanı varsa, o besin gluten içermeyen besin olarak sınıflandırılmıştır. Bisküvi, atıştırmalık, ekmek, makarna, un, kek/kek karışımı ve unlu mamuller dahil olmak üzere çok çeşitli kategorileri temsil eden toplam 442 gluten içermeyen besin çalışmaya dahil edildi. Besin bileşiminin (enerji, karbonhidrat, yağ, trans yağ, protein, şeker, lif, tuz ve sodyum) değerlendirilmesinde besinlerin etiket bilgisi kullanılmıştır. Bulgular: Gluten icermeyen besinlerin çoğunluğu un, bisküvi ve kek / fırın karışımı dahil olmak üzere unlu mamuller / ürünlerdi. Gluten içermeyen besinlerin yaklaşık %24'ünü un ve ardından bisküvi (%11,8) oluşturmaktadır. Kek/kek karışımı kategorisi, gluten içermeyen besinlerin %10,8'ini oluşturmaktadır. Unlu mamüllerin enerji (382.1±75.8 kkal glutenli ve 374.8±93.9 kkal glutensiz), karbonhidrat (65.9±16.4 g glutenli ve 63.7±19.4 g glutensiz) ve protein (7.4±4.8 g glutenli ve 4.5±2.1 g glutensiz) içeriği, gluten içeren muadillerine göre gluten içermeyen besinlerde önemli ölçüde daha düşüktür (p<0.05). Glutensiz kek/kek karışımı ile gluten içeren muadili arasında makro besin ogeleri kompozisyonu açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Sonuç: Bu çalışma, gluten içermeyen besin kompozisyonunun ve gluten içeren muadillerinin birbirinden farklı olduğunu göstermiştir. Glutensiz diyetini takip eden çölyak hastalığı veya gluten intoleransı olan bireyler gluten içermeyen besinler ile muadilleri arasındaki besin ögesi farklılıkları göz önünde bulundurulmalıdır. Anahtar Kelimeler: gluten, çölyak hastalığı, gluten intoleransı